WORLD+CULT

Niet Je Slaafje: twerk lekker zelf

Beeld: Alleen Maar Nette Mensen

Hélène Christelle ging van vluchteling naar VN-bazin en komt met haar stichting nog allerlei grenzen tegen. Vileine doet verslag van haar dekolonisatie-missie.

Vorige week waren ze daar dan ineens: de zwarte Suitsupply-modellen en hun witte toyboys. Als ik al niet kon blozen, dan heb ik dat de afgelopen jaren wel leren doen.

“Het was gigantisch… Gigantisch, zeg ik je!” Mijn klasgenootje uit 4VWO kwam met grote ogen op de vriendengroep afgelopen. Hij maakte nog grotere ronde gebaren met zijn beiden armen, alsof de woorden het visueel niet genoeg zouden vatten.

Bastiaan was het alfamannetje van de klas. Tenminste, als we hém moesten geloven. Zijn grote, blauwe ogen konden ieder moment uit zijn oogkassen rollen; ik wedde er een tientje op. “Een negerin, met een kont zo groot als twee supermarktgangpaden; ze paste er echt nog maar net tussen, boys!”

Ik verstijfde. Stiekem wenste ik dat hij zijn zin niet had afgemaakt. Zijn vier andere vrienden, die om ons heen stonden, proestten het uit van het lachen. Er was er eentje die mij uit zijn ooghoeken in de gaten hield. Een andere seinde een plaatsvervangende sorry naar me, met zijn puberale puppy-ogen.

Heb jij ook bruine tepels?

Zes jaar en de pubertijd ging aan mij voorbij. Binnen deze periode van wereldvreemde reacties, die puberale jongens hadden over de zwarte vrouw, wist ik de weg te vinden naar zelfacceptatie en emancipatie. Het waren reacties zoals: “Groeit je haar zo uit je hoofd?”, “Heb jij dan ook bruine tepels?”, “ Kan je me leren twerken? – aaah toeee?”, die de identiteit van een vrouw herleiden tot een Kanye West-video. Ik wist me echter los te maken van deze exotische perceptie over mijn kleur. Ik leerde dat ik als zwarte vrouw – net als iedere andere vrouw – geen bezienswaardigheid ben; de gekleurde vrouw is zoveel meer dan dat.

In het handboek der feministen en activisten noemen we zulke opmerkingen micro-agressions. Dat zijn ‘alledaagse’ vernederingen van een minderheidsgroep, die wij zo gewoon zijn gaan vinden dat we het normaliseren. Deze micro-agressions vinden vaak hun oorsprong in een pijnlijk verleden. Zo is er ook een verband tussen exotische grappen over het zwarte vrouwenlichaam en een verhaal zoals dat van Saartje Baartman. Saartje was een Zuid-Afrikaanse slavin die in de 19e eeuw naar Europa werd gebracht onder valse voorwendselen. Hier werd haar lichaam als “Hottentot Venus” tentoongesteld als attractie in de straten van Londen. De zwarte vrouw als chocoladefantasie was geboren.

Die historische objectificatie van de zwarte vrouw komt niet zonder de bijgevolgen van racisme. Dikke lippen en een dikke kont zijn wel cool, maar alleen op een witte vrouw. Bij MAC stonden ze vorige week versteld van de reacties op een door hen geplaatste Instagramfoto van een zwart model. De afbeelding bevatte een close-up van de lippen van model Aamito Lagum. “Holy nigger lips, Batman!” klonk één van de reacties lacherig, waarop een andere Instagrammer liet weten: “I thought this was Jay-Z!”. Voor één van de Instagramvolgers waren de volumineuze lippen van Aamita te veel van het goede. “Unfollowing,” reageerde ze boos.

Royal romance at @ohnetitelny #AW16. #MACBackstage #NYFW

Een foto die is geplaatst door M∙A∙C Cosmetics (@maccosmetics) op

De reacties vormen een groot contrast met de internettrend die een halfjaar geleden ontstond rondom Kylie Jenner, om diezelfde volle lippen – dit keer op een witte vrouw.
In de tijd van Jenner volgde er een heuse wereldwijde #Kyliejennerlipchallenge, want Kylie had dikke lippen “cool gemaakt”.

De schuld ligt niet bij MAC en wellicht niet eens bij Kylie, maar bij de collectieve maatschappelijke perceptie van de zwarte vrouw. Onze perceptie van schoonheid in een Westers-georiënteerde maatschappij heeft nog een lange weg te gaan.

Schoolvoorbeelden uit heden en verleden tonen ons dat we niet alleen de mentaliteit moeten veranderen van de manier waarop we naar een vrouwenlichaam kijken, maar ook de manier waarop we de lichamelijke kenmerken van etniciteit benaderen.

We moeten af van de “exotische” gedachte

We willen natuurlijk graag geloven dat verhalen zoals die van Saartje Baartman tot een naar, ver verleden behoren. Het tegendeel is waar. De objectificatie van het vrouwenlichaam is nog steeds aan de orde.

We krijgen we steeds meer en steeds sneller toegang tot onze dagelijkse portie seksisme en hyperseksualisatie via nieuwe media. We moeten af van de “exotische” gedachte rondom gekleurde vrouwenlichamen. Bedrijven, populaire cultuur en reclamemakers: de zwarte vrouw is meer dan een exotische accessoire voor uw jaarlijkse “ jungle fever”-thema’s.

Representatie en diversificatie; alleen zo redden we de wereld van puberale jongetjes uit 4VWO en hun nieuwsgierigheid (lees: objectificatie) naar het lichaam van de gekleurde vrouw. Daarnaast moeten er meer verhalen van gekleurde vrouwen verteld worden door gekleurde vrouwen. Zo voorkomen we situaties waarin een grote groep -kroeshaar hebbende maar er niet uitziende als Doutzen Kroes – buiten de boot valt.

Click to comment

Leave a Reply

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

VERS

We do not believe in the world empowering women.

We believe in women empowering the world!

Journalist, activist, game-changing artist, mind-body scientist, international solidarist?

Join the tribe

Copyright © 2020 Vileine

To Top