Een bevriende publicist kwam koffie drinken op onze redactie. Trots leidde ik hem rond langs onze met leem beklede wereldkaartmuur, de tafelvoetbaltafel die we delen met de buren en langs de redactietafels waaraan collega’s schouder aan schouder zaten te typen op hun voor die dag veroverde flexplek. “Ziet er leuk uit allemaal,” zei de bevriende publicist. “En waar is jouw kantoor?” Ik wees naar de plek die voor insiders was te herkennen als mijn plek, vanwege een halfleeggegeten bakje havermout, een tas met hardloopspullen, een stapel magazineprints met notities en drie koud geworden koffies. En dat alles binnen de bandbreedte van mijn laptop, want links daarvan stond het kruidenbrouwsel van mijn buurvrouw en rechts lag de koptelefoon van mijn buurman. “Dus dit is plek van de hoofdredacteur?” vroeg de vriend. “Vandaag is dit de plek van de hoofdredacteur,” zei ik. “Morgen schuif ik met mijn laptop weer ergens anders aan waar er plek is.” Ik zag mijn aanzien dalen in de ogen van de vriend.
Baas zonder kantoor
“Apart, om een baas te hebben die niet eens een eigen kantoor heeft,” zei hij. Bij onze koffie wees ik hem er nog eens op dat ik trots was op onze egalitaire beginselen. Maar toen hij zijn hoedje met een zwier had opgezet, galmde zijn opmerking na in mijn hoofd. Eiste ik als baas zonder kantoor eigenlijk wel genoeg respect op als baas? Uit de series die ik vroeger keek, herinner ik me een kantoor als een balzaal met dubbele deur, een enorm, glimmend bureau met een enorme telefoon en een verchroomde draaistoel. Je hoefde maar een kwartslag te draaien met je stoel, om vervolgens met je rug aan te geven dat een gesprek ten einde was. Waren de verhoudingen toen niet veel helderder dan nu?
Werk en privé zijn fluïde
Tegenwoordig zijn de werk- en de privémens twee fluïde entiteiten. Ik zit in allerlei groepsapps met collega’s, via Facebook zien we van elkaar welke concerten we in het weekend bezocht hebben (als we al niet samen gaan) en dankzij onze schouder-aan-schouder-flexplekken volg ik realtime wie er kattenfilmpjes naar wie stuurt (als ik ze niet al zelf ontvang). Voor de een-tweetjes hebben we twee hokken, type verhoorkamer, met glazen wand. “Wil je even in een hok met mij?” zeggen we dan, of, halverwege een gesprek met onverwachte wending: “Kom, we gaan toch maar even een hok in.” Dat doen we alleen bij de echt persoonlijke kwesties. Voor alle andere onderwerpen, van zwangerschapsseks tot Tinder, hebben we al het decorum al laten varen. Dat is wat elke dag in elkaars personal space zitten met ons doet. “Als er letterlijk zo weinig afstand is, dan is het extra moeilijk om moeilijke dingen te bespreken,” zei een vakgenoot al een keer. En een oud-hoofdredacteur van NRC vertelde ooit in een interview dat zij om die reden nooit samen ging lunchen met de redacteuren.
Geen Anna Wintour-achtige toestanden
Ik denk juist dat je door letterlijk meer afstand te nemen ook meer afstand creëert. De meeste issues op de werkvloer ontstaan juist doordat je elkaar letterlijk en figuurlijk uit het oog verliest en je je niet meer kunt inleven in de motivatie en inzet van de ander. Voor mij dus alstublieft geen Anna Wintour-achtige toestanden, maar ik wil ook niet dat mijn voorliefde voor de kantoortuin negatief afstraalt op het prestige van mijn team. Dus de volgende keer dat mijn vriend de publicist langskomt, ontvang ik hem in één van onze glazen hokken, waar ik voor die gelegenheid het bordje ‘editor’s office’ op heb gehangen.
