Share

Tweet

Share

Share

Email

Comments

Tekst: Aisha Mansaray & Maartje Geels

“Ik wil deze kapper echt z’n nek omdraaien,” zegt de twintigjarige Colette backstage bij Holland’s Next Top Model (HNTM). “Ik voel me echt een kerel. Van Barbie naar lelijk eendje.” Haar collega-modellen weten niet hoe snel ze de woorden ‘powervrouw’ en ‘sexy’ in de mond moeten nemen, terwijl ze nog een keer dankbaar door hun eigen lange lokken kammen.

Powervrouw

Uitzondering? Niet bepaald. In de negen seizoenen Holland’s Next Top Model die op RTL werden uitgezonden, deden er tot nu toe zeven meiden met kroeshaar mee. Vijf daarvan werden door het programma kaalgeschoren, vaak tegen wil en dank. “Je moet het er maar voor overhebben,” luidt de standaardredenering van de jury steevast. In Amerika is de discussie al jaren opengebroken, maar bij RTL nog duidelijk niet.

Polderglamour

Vier weken geleden startte de zoektocht naar polderglamour weer. Vaste prik bij het programma is de gevreesde metamorfose. Lange, donkerblonde lokken worden standaard ingeruild voor een hoogblonde of rode bob, alles om de deelnemers edgy te maken.

Zoals ieder seizoen scoutte het programma ook een donkere deelneemster. Dit jaar is dat Colette Kanza uit Rotterdam. Zij begon aan het programma met een lange weave. “Dat is Brazilian, van echt haar en recyclebaar,” riep ze nog. Teleurgesteld keek de kapster naar de bos zwart, stijl haar in haar hand. Coach Fred van Leer probeerde het drama in de studio wat te laten bekoelen door er op zijn hoofd een Ariana Grande-haarswing mee uit te halen.

Zeven hele minuten duurt het voor één van de stylistes het woord neemt. Verrassing: de metamorfose die ze voor Colette’s korte afro in gedachten hadden, gaat niet door. “Dat gaat niet mooi werken bij de kaaklijn,” deelt de kortpittige kapster over het hoofd van Colette aan Fred mee. “Er moet pit in die vrouw,” luidt het eindoordeel. En jawel, twintig seconden later vult het onheilspellende gezoem van een scheerapparaat de studio.

Exotisch

Witte mensen begrijpen vaak niet, of onderschatten, hoe belangrijk natuurlijk kroeshaar is voor diegenen die dat op hun hoofd hebben. Ze vinden het interessant, ja. Ze vragen dan bijvoorbeeld of ze even aan je haar mogen zitten, en voordat jij antwoord hebt gegeven zit er al een onbekende witte hand in je haar. Of er wordt gezegd: “Ja, het is wel leuk hoor, maar het lijkt me wel lastig.” Er hangt dus ook een enorm mysterie omheen, het is exotisch en vreemd. Stijl (lang) haar is mooi, zeggen de media. Dat is sexy, daar kun je mee heen en weer zwiepen. Dat kun je met kroeshaar niet, natuurlijk. Dat is waarom veel vrouwen met kroeshaar het relaxen.

De moeder aller modellenprogramma’s, Tyra Banks, wijdde in 2009 al een aflevering van haar talkshow aan Afrikaans Amerikaans vrouwenhaar. In de uitzending kwamen allerlei vrouwen aan bod. Openhartig vertelden zij hoe het schoonheidsideaal van ‘good hair’ (zacht, stijl en glanzend haar) de zwarte community beïnvloedt en hoe het het zelfvertrouwen van donkere vrouwen aantast. Omdat het schoonheidsideaal (‘good hair’) nu eenmaal “hair like a white girl’s is.” Duizenden euro’s en uren spendeerden deze vrouwen aan het chemisch stijlen van hun haar. Tachtig procent van de haarproducten in Amerikaanse winkels wordt volgens Tyra zelfs gekocht door Afro-Amerikaanse vrouwen. Alles om hun natuurlijke kroeshaar te veranderen.

Boos

Op social media gonsde het de avond na het kortknippen van Colette van de boze reacties: ja hoor, weer een afro-kapsel gekortwiekt.

Reacties afkomstig van de Facebookpagina van Holland’s Next Top Model

Veel vrouwen kiezen er dus voor om hun haar chemisch te relaxen. Maar wat kun je eigenlijk wel met natuurlijk kroeshaar? Tsja, daarvoor moet je je erin verdiepen. Dat doen de kappers van HNTM niet en het is niet zo lastig om te bedenken waarom.

Ten eerste weten de kappers van HNTM daadwerkelijk niet weten wat zij met het haar aan moeten. Zo bestaan er kroeskrullen, die weer heel anders verzorgd moeten worden dan volledig kroeshaar. Het ene kroeshaar is het andere niet, maar niemand in dat programma die zich daarin wil verdiepen. Jammer, want er zijn prachtige kapsels te maken met kroeshaar, en zo moeilijk is het nou ook weer niet – het blijft namelijk gewoon haar.

Edgy/wild

Dan is er nog het overkoepelende maatschappelijke probleem. Zwarte vrouwen worden in de westerse cultuur van nature niet als mooi of stijlvol gezien. Hoe een vrouw er op westerse manier uit moet zien om vrouwelijk te zijn, dat is meestal niet hoe een zwarte vrouw er uitziet. De oplossing bij zwarte vrouwen? ‘Edgy’, of wild, wat vrijwel altijd betekent ‘niet vrouwelijk’.

De maatschappij vertelt vrouwen met kroeshaar dat hun uiterlijk niet voldoet aan het schoonheidsbeeld, iets dat je als vrouw veel waard maakt. Je moet een mentale drempel over stappen om gerelaxt haar af te knippen en verder te gaan met korte krullen. Daar is acceptatie voor nodig: “Kroeshaar groeit uit mijn hoofd, het is van mij en het is mooi, en ik ben vrouwelijk op mijn manier.” Als je eenmaal de stap zet om je natuurlijke haar te laten groeien, zet je meteen een flinke stap. Als dat haar vervolgens afgeschoren wordt, wordt er in feite weer gezegd dat natuurlijk kroeshaar niet mooi van zichzelf is.

Afscheren

Het haar afscheren van de donkere meisjes de meedoen aan HNTM is weer een deel van het schakeltje in de grote machine die het westerse schoonheidsbeeld in stand houdt. En dat is pijnlijk om te zien. Veel vrouwen doen ontzettend hun best om tegen dit heersende schoonheidsbeeld in te gaan en daar is veel kracht voor nodig.

RTL, het standaardbeeld is zo ontzettend saai. Vraag jullie vooral eens af: is zo’n kaal modellenhoofd nu echt zo edgy, of is het bij kroeshaar gewoon erg makkelijk? Kinderen groeien nu op in een enorm diverse wereld, waarin het steeds normaler wordt om allerlei verschillende kleuren en  lichaamstypes om je heen te zien. Ga daar eens in mee.