“Het gebeurt vaak dat iemand fronst bij de woorden ‘in opleiding’ als ik mezelf voorstel, of dat ze de woorden letterlijk vragend herhalen. Mensen hebben moeite met het vertrouwen van een arts in opleiding. “Ik wil niet degene zijn op wie je leert,” zeggen ze dan. Dat mag je natuurlijk vinden, maar dat maakt de behandeling wel lastiger.
Ik ben dus officieel arts-assistent in opleiding, maar dat betekent niet dat ik nog niet zelfstandig patiënten kan behandelen. Het betekent dat ik ben afgestudeerd in Geneeskunde, daarna ervaring heb opgedaan als werkendarts en me nu verder ontwikkel in één specialisme. In mijn geval is dat Anesthesie. Tijdens nachtdiensten houd ik bijvoorbeeld toezicht over de hele Intensive Care met de ziekste patiënten in het ziekenhuis, dat kun je alleen doen als je daar bekwaam voor bent.
Ik snap de verwarring wel, niet iedereen kent de hiërarchische structuur van het ziekenhuis en je bevindt je als patiënt in een kwetsbare afhankelijke positie, maar het is wel heel belangrijk dat mensen hun behandelend arts vertrouwen. Want dan heeft de behandeling de meeste kans van slagen. Met de volledige medewerking van een patiënt kun je je als arts ook volledig concentreren op je ingreep. Daarbij herstellen patiënten ook sneller als ze het volste vertrouwen hebben dat ze goed zijn geholpen. Het placebo-effect werkt dan mee.
“Als iemand me niet vertrouwt, merk ik dat meteen”
Als iemand me niet vertrouwt, merk ik dat meteen. Dat is ook niet zo moeilijk om te zien. Ik pak dan direct de leiding en leg extra goed uit wat ik ga doen en waarom. Ook vraag ik verder door, want het gebeurt vaak dat er vanuit wantrouwen informatie wordt achtergehouden. Ik vraag altijd door, maar het kost allemaal extra tijd en moeite die niet nodig is als het vertrouwen er al is.
Naast dat het extra energie kost, kan het wantrouwen leiden tot kleine foutjes die helemaal niet nodig zijn. Als iemand me blijft wantrouwen, wordt de sfeer en de behandeling daar niet beter op. We worden dan allebei een beetje gestresst of geïrriteerd. Dat probeer je natuurlijk te beperken, maar emoties heb je nu eenmaal, daar ontkom je niet aan. Het is weleens gebeurd dat ik er daardoor niet meer helemaal met mijn hoofd bij was en de volgorde van het toedienen van de medicatie per ongeluk had omgegooid. Dat is geen ramp, maar helemaal niet wenselijk en het kan voor ongemak zorgen bij de patiënt.
“Wantrouwen leidt tot ongelukken”
Bij een erg wantrouwige patiënt zou het in het ergste geval zo kunnen zijn dat alle artsen die samenwerken aan de behandeling, er even niet met hun hoofd bij zijn. Ze hebben zich allemaal gefocust op het wegnemen van de onrust bij de patiënt en concentreren zich vervolgen minder goed op de behandeling. Als iedereen dan een klein foutje maakt, kan dat tot een grote fout leiden.
Het zijn vaak de jonge hoogopgeleide mensen die wantrouwend zijn, de ouderen geloven wel dat je het kan. Maar als die dertigers en vijftigers nu eerlijk zouden zeggen waar ze bang voor zijn, in plaats van in stilte wantrouwend te zijn, kunnen we samenwerken in plaats van elkaar tegenwerken. Dat zou de behandeling voor iedereen veel fijner en succesvoller maken.”
