‘In Nederland kies je je partner zelf’. Zou je er in een bushokje voorbij lopen, dan zou je waarschijnlijk denken ‘ja duh’. Toch investeerde de gemeente Rotterdam op initiatief van de partij Leefbaar Rotterdam in een postercampagne met vier zoenende stelletjes, van verschillende afkomsten. Een joodse jongen met een moslima. Een zwarte man met een – zo te zien – hindoestaans meisje en niet te vergeten: twee vrouwen. Het oogt gezellig, ruimdenkend en prettig, zo’n aanbeeld van zoenende mensen voor de Erasmusbrug. In Nederland zijn we namelijk tolerant en kiezen we onze partners, ongeacht wat onze familie daarvan vindt.
Zo doen wij het hier, en anders pleur je maar op.
Het onderwerp huwelijksdwang, is geen gepasseerd station in Nederland. De Rijksoverheid schat in dat tussen de 674 en 1914 mensen in Nederland in een gedwongen huwelijksbootje stappen. De opvatting van de gemeente Rotterdam is dat ieder dwanghuwelijk er eentje teveel is. Maar met zo’n slogan (‘Hier kiezen we zelf’) rijst wel de vraag voor wie die posters eigenlijk bedoeld zijn. Voor elke Nederlander? Of alleen voor de groep die nog een cursus ‘want zo doen wij dat hier’ nodig heeft, die Mark Rutte in landelijke kranten ook al gaf? De impliciete boodschap achter die cursus was duidelijk: zo doen wij het hier, en anders pleur je maar op.
Toen mijn oma twintig was, raakte ze verliefd op een jongen. Zij: een katholiek meisje, hij: protestants, en dus zat een relatie er niet in. Mijn oma trouwde uiteindelijk met een eveneens katholieke jongen, in de tijd dat verzuiling nog allemaal heel gewoon was. Je keek niet naar de VARA en je las al helemaal de linkse Volkskrant niet. De generatie van mijn moeder lukte het pas om dit vastgeroeste patroon (‘twee religies op een kussen daar slaapt de duivel tussen’) te doorbreken: zij trouwde (als eveneens katholiek meisje) met een domineeszoon. Allemaal ontwikkelingen die pas sinds dertig jaar bezig zijn. En toch houden we massaal krampachtig vast aan het beeld van het gezellige tolerante Nederland, waarin alles moet kunnen. Een beeld waarmee wit Nederland nu anderen de maat neemt. Het is dan ook behoorlijk scheef dat de Gemeente Rotterdam op deze manier niet-christelijke Nederlanders de les wil lezen.
Homogeweld heeft het meest autochotone daders
Daarbij kun je je ook nog eens afvragen of wit Nederland wel echt zo ruimdenkend is. Autochtonen vormen namelijk nog steeds de grootste groep onder de verdachten van anti-homogeweld. En uit een rapport uit 2016 bleek bovendien dat antisemitisme door wit extreem-rechts weer toeneemt in Nederland. Een groep die niet de doelgroep van de campagne is, maar waarvan we wel zeker weten dat een partner met keppeltje door hen niet geaccepteerd zou worden. Om over een moslimschoonzoon in een elitair, rijk milieu nog maar te zwijgen.
Aan de campagne werkte ook Femmes for Freedom mee, een organisatie die zich al langer inzet tegen huwelijksdwang. Waarschijnlijk is hun inzet in deze campagne goed bedoeld: gedwongen partnerkeuze is pijnlijk en een vorm van geweld. Trouwen doe je uit liefde, klaar. Denken dat het oordeel van de familie daarop geen enkele invloed heeft, is hoogstens wat naïef. Toch is dat niet het grootste probleem achter de campagne. Dat is namelijk tolerantie en wie daar wel en niet aan voldoet. Voor we de les lezen aan minderheden, moeten we ook kijken hoe ruimdenkend we zelf nou eigenlijk zijn. Door tolerantie te framen als wij versus zij-probleem (wij: goed, zij: slecht), los je geweld tegen homo’s of Joden namelijk niet op.
mlouise
29 mei 2017 at 19:43
Je kunt het ook zo uitleggen, maar ik zie het liever als steun in de rug van iedereen, van streng christelijk tot streng islamitisch of joods of ” God weet ” wat er nog meer redenen kunnen zijn om niet vrij te kiezen.
Typisch dat onmiddellijk een achterdochtige stelling wordt betrokken!