Je bent net zover dat je het hardop durft te zeggen: ik ben een feminist. Maar daar begint het pas. Vanaf nu mag je dit gegeven tijdens elke aankomende sociale gelegenheid verdedigen tegenover een kudde onwelgezinde anti-feministen. Succes. Om je te steunen in dit tergende proces is hier een handboek met antwoorden op een aantal van de meest voorkomende vragen, dooddoeners en nepargumenten om je mee te bewapenen. Een feministisch handboek voor al uw feesten en partijen.
1.Feministen zijn toch boze, gefrustreerde mannenhaters?
We beginnen met een klassieker. Wanneer iemand je iets vertelt wat je niet aanstaat, is het heel verleidelijk en gemakkelijk om die persoon af te doen als ‘boos’, ‘gefrustreerd’ of ‘haatdragend’. Feministen tornen alle drie deze typeringen met zich mee. Laten we de kwalificatie van boze, gefrustreerde mannenhater eens nader beschouwen. Er gebeuren veel nare, oneerlijke dingen in de wereld. Genoeg voor feministen om regelmatig boos of gefrustreerd van te worden.
Seksueel geweld tegen vrouwen is iets om je boos over te maken. Ongelijke beloning voor gelijk werk voor vrouwen is frustrerend. Door blijk te geven van deze gevoelens wordt een vrouw echter geen ‘mannenhater’ en het doet niets af aan de inhoudelijke boodschap die ze verkondigt. De minder vijandig klinkende, maar minstens zo schadelijke typering van vrouwen die met passie een standpunt kenbaar maken, is ‘emotioneel’ (‘‘Ik wil wel horen wat je te zeggen hebt, maar dat kan ik niet want je klinkt zo emotioneel’’). De boodschap van een vrouw afwijzen omdat er door haar weldoordachte en sterk verwoorde argumenten enige emotie doorklinkt is lui en zegt meer over de ongezonde emotionele huishouding van de afwijzer zelf.
2. Mannen en vrouwen zijn nu eenmaal verschillend.
Nog zo’n klassieker. Mannen en vrouwen zijn verschillend, waardoor de bestaande ongelijkheid tussen de seksen op logische wijze zou zijn te verklaren. Naast het feit dat mannen en vrouwen onderling ook een hoop van elkaar verschillen (denk aan sociaal-economische achtergrond, politieke opvattingen, opleiding etc. etc.) en er bovendien een hoop mensen zijn die zich noch als man, noch als vrouw identificeren, rammelt dit argument aan alle kanten. Wanneer deze dooddoener op tafel wordt gegooid, vraag maar eens door en zie hoe ver je gesprekspartner komt. Iemand moet heel knap kunnen lullen wil hij inkomensverschillen op een overtuigende manier kunnen toewijzen aan verschil in spierkracht tussen mannen en vrouwen. Leun rustig achterover en observeer terwijl de ander zijn wijsheden van het kaliber Men Are From Mars, Women Are From Venus tentoonspreidt.
3. Omgekeerd seksisme!
In toenemende mate een populaire ‘comeback’ van anti-feministen: ‘‘jullie doen het zelf ook!’’ Zoals in dit artikel over de nieuwe reclame campagne voor vrouwenpakken van SuitSupply al werd uitgelegd, omgekeerd seksisme bestaat niet. Waarom is het beeld van een halfnaakte vrouw in een reclame iets anders dan hetzelfde beeld van een man? Omdat we de hele dag door en overal worden bestookt met beelden van halfnaakte vrouwen, en daardoor onbewust de boodschap meekrijgen dat het vrouwelijk lichaam publiek eigendom is. Omdat we in een wereld leven waarin voor veel vrouwen lastiggevallen worden in de publieke ruimte een dagelijkse realiteit is en waarin bijna de helft van de (Nederlandse) vrouwen in haar leven te maken krijgt met seksueel geweld. Omdat, in dezelfde wereld waarin vrouwen continue worden geobjectiveerd, zij stelselmatig minder politieke en economische macht uitoefenen dan mannen. En omdat tussen dit alles een verband bestaat. Voor wie nog niet overtuigd is van dit verband, is de documentaire Miss Representation (2011) een aanrader.
4. Het ligt aan vrouwen zelf.
Een multi-toepasbaar argument van anti-feministen.
‘‘Vrouwen verdienen minder dan mannen?’’
‘‘Ze willen gewoon niet hard werken.’’
‘‘Vrouwen zijn ondervertegenwoordigd in de politiek?’’
‘‘Vrouwen houden nu eenmaal niet van macht.’’
‘‘Ze werd aangerand tijdens een avondje uit?’’
‘‘Had ze er maar niet zo bij moeten lopen.’’
Achterstelling is niet iets waar vrouwen bewust voor kiezen, net zo min als dat iemand met weinig geld ervoor kiest om arm te zijn. Je hoeft maar even terug te gaan in de geschiedenis (61 jaar om precies te zijn) en Nederlandse vrouwen werden ontslagen uit overheidsfuncties wanneer zij trouwden en moesten vervolgens hun man om toestemming vragen wanneer zij iets kostbaarders wilden kopen dan een fles melk. Dat er van die enorme structurele ongelijkheid een paar decennia later een hardnekkig stinkend residu over is – dat alleen verdwijnt door het te erkennen en doelgericht te bestrijden – lijkt me meer dan logisch.
5. Heb je geen belangrijker zaken om je druk om te maken?
Als de anti-feminist zich echt geen raad meer weet, dan kan hij zijn feministische gesprekspartner er altijd nog van betichten dat zij haar ‘prioriteiten niet op orde heeft’. ‘‘Waarom maak je je druk om het gebrek aan vrouwen in Nederlandse talkshows TERWIJL ER AAN DE ANDERE KANT VAN DE WERELD KINDEREN DOODHONGEREN?!’’ Dit is een slimme manier van de anti-feminist om snel van onderwerp te wisselen en tegelijkertijd zichzelf voor te doen als zeer begaan met het ‘echte’ leed in de wereld. Feministen hebben echter geen strak afgekaderd register met een beperkt aantal issues waar zij zich mee bezig kunnen houden. Zij kunnen zich dus rustig uitspreken over de representatie van vrouwen in de media zonder dat ze daarmee het probleem van uitgehongerde kinderen in Jemen minimaliseren.
Tot slot, twee bonus seksistische praktijkvoorbeelden direct uit het (patriarchale) veld:
6. Kun je niet tegen een grapje, humorloze trut?
Ah! Het seksistische grapje dat niet wordt gewaardeerd. Je moet het de liefhebbers van de seksistische grap meegeven: het zijn doorzetters. Het verbaast me hoe vaak ik van dezelfde mannen dezelfde seksistische grappen te horen heb gekregen, waarna ze elke keer weer geschokt en beledigd zijn dat ik hun enorm origineel komisch talent niet kan waarderen. Een grapje niet leuk vinden is echter iets anders dan ‘niet tegen een grapje kunnen’. Seksistische grappen zijn nu eenmaal vaak saai, conservatief en uitgekauwd. Het moeten aanhoren van zo’n grap is één ding, maar moeten lachen om een grap met als thema iets met vrouwen en inparkeren, of een vrouw en een (aan)recht, is wat veel gevraagd van een feminist. Bovendien, iemand dwingen om je grap leuk te vinden is sneu, en een beetje dictatoriaal.
7. Ik geef je een compliment, preutse doos!
Een voorbeeld: Ik sta in de lift samen met een mannelijke collega, een andere man komt binnen, negeert mij maar zegt tegen zijn mede-man: ‘‘Zo, jij was zeker even afgeleid door deze mooie dame hier!’’ Waarop de mannen met z’n tweeën vrolijk verder brallen, en ik zonder rake one-liner paraat sprakeloos achterblijf. Complimentjes, weldoordacht en oprecht, zijn fijn, mits direct gericht aan de persoon die het betreft en aangepast op tijd en plaats. Op mijn werk daarentegen wil ik aangesproken worden op mijn kunnen, op mijn prestaties en mijn kennis, en is zo’n ‘compliment’ alleen maar kleinerend en afleidend. Ik raad iedere feminist aan om de eerstvolgende man die het waagt een seksistische opmerking uit te leggen als compliment te trakteren op een lesje context & effect.
M. van Appeven
28 september 2017 at 18:55
Wanneer vrouwen in de derde wereld worden geholpen heeft dit meer effect, vrouwen steken geld in hun kinderen.