Het werd verteld als een charmant verhaaltje, in de aftershow van Stranger Things 2. Nieuw castlid Sadie Sink werd door haar collegaatjes ermee geplaagd dat ze aan het einde van het seizoen in een scène zou moeten zoenen met een van de jongetjes. Zo leuk vonden de makers haar irritatie dat ze expres een zoen toevoegden aan het script.
#Ophef, natuurlijk. En nog grotere #ophef over de #ophef, want hoe durft men een onschuldige zoen, onschuldiger dan veel andere dingen die je als acteur moet doen als het script erom vraagt, gelijk te stellen aan aanranding of erger? De #metoo hype loopt nu wel écht de spuigaten uit…
Meisjes plagen
Het is waar dat de kans verwaarloosbaar is dat Sadie Sink een trauma zal overhouden aan het hele gebeuren. Haar jonge collega’s zullen heus geen verdorven motieven hebben gehad: plagen werkt nou eenmaal beter als je een zwakke plek ontdekt hebt. Het is, inderdaad, maar een zoen, en nog niet eens een tongzoen.
Maar toch. Wat leren de jonge jongens en meiden van Stranger Things 2 (en kijkers van deze extra Netflix-special) van deze anekdote? Dat het grappig is om aan te schoppen tegen grenzen die een meisje duidelijk aangeeft. Dat als je macht hebt je meisjes dingen kan laten doen waar ze geen zin in hebben. Dat je als meisje maar beter de situatie lachend kan afdoen, want wie wil er de pret van de jongens nou verpesten? Sterker nog: de makers vonden het Sadie’s “eigen schuld” dat de zoen er uiteindelijk in moest: had ze het maar niet zo leuk voor ze moeten maken door haar verzet.
Duffer bro continues: "That's why I'm saying it's YOUR fault." Dude. DUDE.
— Anna Marquardt (@ajlobster) 31 oktober 2017
Die les krijg je al op zoveel manieren in onze maatschappij. Meisjes plagen? Kusjes vragen! Zo wordt het negeren van grenzen van meisjes (of dit nou seksuele of anderssoortige grenzen zijn) al vanaf jonge leeftijd genormaliseerd als flirten. Wie een nare verrassing wil googlet die frase, trouwens: de eerste hits voor “meisjes plagen kusjes vragen” behandelen deze tegeltjeswijsheid als versiertip.
Grensoverschrijdend op de set
Is het dramatisch om de lijn door te trekken naar seksuele intimidatie op het werk? Ja, in de zin dat veel mannen tijdens het opgroeien heus wel leren wanneer ze grenzen moeten respecteren. Ja, in de zin dat de ene grens de andere niet is.
Maar ook nee. Dat meisje, dat leert om lacherig te doen als jongens haar plagen, om erger te voorkomen? Dat wordt een reflex, waardoor ze ook later misschien eerst giechelt op het moment dat iemand in een machtspositie iets doet dat ze eigenlijk niet wil. ‘Grooming’ is de term voor de manier waarop seksuele misbruikers geleidelijk de grenzen van hun slachtoffers verleggen en overschrijden. Maar eigenlijk wordt elke vrouw geleidelijk gegroomd, gewoon door de ervaringen die ze vanaf hun tienertijd meemaken. Misbruikers en aanranders hebben profijt bij alle grensoverschrijders die vrouwen eerder tegen kwamen. Ja, zelfs de onschuldigere.
Daarom dus, #ophef. Niet omdat dit specifieke incident nou zo verschrikkelijk is. Maar omdat we nu (deels ook door #metoo) alerter zijn op alle subtiele gewoontes en oppervlakkig-onschuldige grapjes die een cultuur in stand houden waarin vrouwen aarzelen om stennis te schoppen als ze gedwongen worden tot een kus – of erger. Kinderen zelf grenzen laten stellen over wat er met hun lichaam gebeurt is daarbij een kleine maar waardevolle stap. Dat mag best ten koste gaan van wat lolligheid.
