REAL/FAKE

Niet Je Slaafje: hoezo, boxer braids?

Bron:@_dannyphoto_

Helène Christelle ging van vluchteling naar VN-bazin en komt met haar stichting nog allerlei grenzen tegen. Vileine doet verslag van haar dekolonisatie-missie.

Je kent ze wel, van die platte vlechten, ingevlochten op je hoofd, iedere keer dat je een weave neemt of naar bed gaat. Kwikwiba, Ibiryamye, Geni. Ken je ze niet? Dan ben je waarschijnlijk een witte vrouw.

Cornrows. Sinds jaar en dag wordt deze haarstijl gebruikt door gekleurde en zwarte vrouwen om de verzorging van kroeshaar te vergemakkelijken en haargroei te stimuleren. Zelfs Google is op de hoogte van deze struggle, waarop de volgende uitleg verschijnt als je het woord in de zoekmachine tikt:

cornrows

De kans is echter groot dat je deze vlechten de afgelopen tijd onder een andere naam voorbij zag komen, namelijk de “Boxer Braids” van Kim Kardashian.

Er is alleen een probleem: ‘Boxer braids’ bestaan niet. De juiste term is cornrows of box braids. De gevlochten haarstijlen vinden hun vroegste oorsprong bij Afrikaanse inheemse volkeren, zoals de Egyptische Nubians en het Nok volk uit Nigeria.

Bron: Daily Mail

Bron: Daily Mail

Toch kreeg ik, van zowel zwarte als witte vrouwen, een terechte vraag voorgeschoteld: klopt het wel dat we zoiets simpels als een vlecht aan onszelf toe-eigenen? Waar komt die bezitterigheid vandaan? Zwarte cultuur of “komt er weer zo’n donkere meid zeiken”?

Met ontzettende hoofdpijn naar bed

“Au!” De tranen stonden me inmiddels in de ogen, maar ik moest eraan geloven. Mama trok een lok haar uit een zwart haarpak van het merk Expressions. Ik zuchtte, omdat ik wist dat ik dit met moeite zou kunnen uitleggen aan de vriendinnetjes op school. Hè, maar is je haar dan in één dag zo lang gegroeid? Hoezo koop je haar in een haarwinkel, bestáát er zoiets? Ik strekte mijn nek uit in een poging op de klok te kijken, zonder dat mijn moeders vlechtwerk scheef zou lopen. Het was inmiddels bijna drie uur ‘s ochtends; de volgende dag moest ik gewoon weer naar school. Vijf dagen en zes nachten is de tijd dat mijn moeder – die ondertussen twee banen en een nachtdienst werkte, kookte, afwaste en mijn broertje op bed moest leggen – zou besteden aan mijn haar. Ik ging die avond met ontzettende hoofdpijn naar bed en sliep op twee kussens, maar het was het waard. Het waren de weinige momenten die ik zo lang aan een stuk door met haar kon doorbrengen.

Bron: Fanpop

Bron: Fanpop

De cornrow, de box braid en variaties daarop waren voor het eerst op het grote doek te zien in de vroege jaren 90, in films zoals Poetic justice – waarin zangeres Janet Jackson als hoofdrolspeelster zich met haar glanzend zwarte vlechten aanvlijt tegen haar tegenspeler Tupac Shakur.

Ook de film Set it off gold als pionier in het afbeelden van vrijgevochten zwarte vrouwen en hun bijbehorende haarstijlen.

Beiden waren ghetto fabulous verhalen over liefde en vriendschap, die de harde werkelijkheid van het alledaagse leven voor jongeren in de zwart-Amerikaanse achterstandswijken op een toegankelijke manier kenbaar wilden maken. Het beeld was nog steeds niet mainstream, maar wel populair onder de zwarte gemeenschap.

Cornrows bestaan al eeuwen

In het heden is Kim Kardashian dan ook geen voorloper. De trend van godinnenvlechten werd in 2012 opnieuw bekend in zwarte popcultuur onder de naam “Poetic justice braids”, refererend naar het liedje Poetic Justice van rapper Kendrick Lamar. De gevlochten haarstijlen staan niet alleen voor schoonheid, maar kennen een dieperliggende culturele en historische achtergrond. Eén van pijn, worsteling en de kracht die de zwarte vrouw put uit de creatieve uiting van een eigen identiteit.

Vlechtcultuur ontstaat niet zomaar. Het gaat om het eren van een zwarte identiteit en een houvast aan onze jeugdherinneringen. Het gaat om een soort vlechtcode die gepaard gaat met de ingewikkelde weg naar acceptatie van Afro-haar. Het gaat om de vele zwarte vrouwen die afkeurend worden aangekeken op hun werk door het dragen van hun identiteit op hun hoofd. Het zijn deze levenspatronen en vlechtpatronen die ons terugbrengen naar de intieme tijd die we doorbrachten met moeders, tantes en nichten. Mooie, maar ook pijnlijke momenten, om in sommige gevallen te voldoen aan het schoonheidsbeeld van lang haar dat impliciet van je verwacht wordt. Actrice Lupita Nyongo’ o wist dit hele jeugdsentiment perfect te verwoorden in haar video-interview met Vogue.

Vlechten staat voor hechten

Vlechten staat symbool voor hechten. De hechting aan een cultuur, identiteit en gemeenschap. De vraag is dus niet of witte vrouwen mogen meedoen in deze trend of überhaupt hun haar in cornrows, boxbraids en rasta’s mogen vlechten. Het gaat ook niet om de Kardashians die stelselmatig onze zwarte cultuur stelen, maar om het feit dat een eeuwenoude, zwarte haarstijl wordt geherintroduceerd in het modebeeld, zonder de zwarte vrouw hier ook maar in te betrekken. Een haarstijl, gedragen door zwarte vrouwen en zwarte mannen zelf, wordt hen niet in dank afgenomen.

Zwarte vrouwen, zwarte kappers en de zwarte gemeenschap behoren de erkenning voor de vlechtcultuur te krijgen die ze verdienen. Want op grond van die cultuur wordt succes geboekt, wordt bekendheid genoten en stroomt er kapitaal binnen. Zwarte kappers: ik roep jullie op om deze gelegenheid aan te grijpen voor een groter klantenbestand. Kapitaliseer deze trend. En mede-vrouwen, als u dan persé toch uw haar wil laten invlechten, laat het dan zijn bij de buurtkapper op de hoek van de Amsterdamse Bijlmer of het Brusselse Matongé. Zij tonen u de échte fijne kneepjes van het vlechtvak. En noem het alsjeblieft geen Boxer Braid.

5 Comments

5 Comments

  1. Harold de Boer

    10 maart 2016 at 15:19

    Lelijk woord dat ‘witte’. Verder heb ik er spijt van ook maar één alinea van dit randgestoorde artikel te hebben gelezen. Culturele uitingen als eigendom van een specifieke groep/ras claimen; dan heb je niet alleen erg weinig historisch besef maar ben je ook tegen het haatdragende aan gefrustreerd.

  2. Tamara

    10 maart 2016 at 18:06

    Zijn de vlechten op het plaatje bovenaan niet gewoon twee ‘dutch braids’ en niet per se cornrows? Wordt er niet al eeuwen op die wijze gevlochten in Nederland? Cornrows zoals op de derde afbeelding zijn wel typisch voor de zwarte cultuur, maar gewoon één of twee ‘opgevlochten’ vlechten toch niet? In de europees-christelijke cultuur zie je één of twee vlechten zoals op de afbeelding bovenaan ook heel veel.

  3. Rowa

    11 maart 2016 at 14:07

    Dat heb je weer heerlijk verwoord. En vooral eerlijk.
    Liefs,
    Rowan

  4. Pingback: Glossy Gruwels: Imme leest de anti-waarheid – Vileine.com

  5. Hester

    10 juli 2016 at 10:03

    “The oldest known reproduction of hair braiding may go back about 30,000 years: the Venus of Willendorf, now known in academia as the Woman of Willendorf, is a female figurine estimated to have been made between about 28,000 and 25,000 BCE. It has been disputed whether or not she wears braided hair or some sort of a woven basket on her head. The Venus of Brassempouy is estimated to be about 25,000 years old and shows, ostensibly, a braided hairstyle.” Oftewel: in Oostenrijk in Frankrijk. Wellicht kunnen zwarte vrouwen ophouden zich Europese cultuur toe te eigenen? De zwarte dames in de foto’s dragen duidelijk Europese kledingstijlen. En nagellak komt oorspronkelijk uit China, dus hou daar dan ook maar gauw mee op.

Leave a Reply

Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

VERS

We do not believe in the world empowering women.

We believe in women empowering the world!

Journalist, activist, game-changing artist, mind-body scientist, international solidarist?

Join the tribe

Copyright © 2020 Vileine

To Top