Share

Tweet

Share

Share

Email

Comments

In Minifesto geven Vileine vrouwen hun mening over prangende feministische kwesties – en dagen jou uit om ook je opinie te delen. Stuur je RE: naar info@vileine.com! Vandaag praten wij met Ralitsa Vliese, columniste bij Afro Magazine over het nieuwe programma van de NTR, ‘Liefde op z’n Surinaams’.

In ‘Liefde op z’n Surinaams’ volgen wij een aantal alleenstaande moeders, van Surinaamse komaf, die op zoek zijn naar de liefde. Wat zouden wij graag trots zijn op de NTR, dat zij diversiteit zo hoog in het vaandel hebben staan. Jammer genoeg slaat de NTR de plank echter volledig mis met hun simplistische weergave van liefde op zijn Surinaams.

We maken kennis met de vrouwen uit het programma onder begeleiding van een Surinaams lied met de woorden “Ik ben trots op Suriname, we kunnen het allemaal samen. Creolen, Javanen, Chinezen en Hindoestanen.” Toch lijken er op het eerste gezicht alleen maar Creoolse vrouwen in voor te komen. Kan je hier meer over vertellen?
In Nederland is er vaak maar één soort beeld van de Surinaamse vrouw. Vaak worden Creoolse vrouwen voor dit soort programma’s gevraagd. De westerse media kiezen ervoor om maar een heel beperkt beeld van Surinaamse vrouwen te scheppen. Dus het gekozen nummer slaat eigenlijk nergens op – wat heel erg zonde is, want de Creoolse cultuur is niet de enige cultuur van Suriname. Suriname kent veel diversiteit aan culturen die samenleven en samenwerken. Daar kan Nederland veel van leren. Natuurlijk zijn er ook onderlinge vooroordelen tussen Surinamers, maar die worden niet omgezet tot pure haat, zoals het er hier in Nederland soms aan toe gaat. Het racisme dat er in Suriname bestaat tussen bijvoorbeeld de stadscreolen en de marrons (weggelopen slaven) is een voortvloeisel uit het koloniale verleden. De marrons, die als slaaf zijn weggevlucht, worden heel vaak nog steeds als minder gezien. En bijvoorbeeld de halfbloedjes, die zijn gemaakt door zwarte slavinnen en witte overheersers, kregen toentertijd meer privileges. Dat soort vooroordelen blijven voortbestaan in Suriname.

In dit programma komen negatieve stereotypes over Surinaamse mensen aan bod, wat bedoel je hiermee?
Die negatieve stereotypen gaan vooral over zwarte mensen. Ze zijn in de vorige eeuw in Amerika ontstaan, toen witte mensen met zwarte gezichtsschmink (blackface) tijdens Minstrel Shows karikaturen neerzetten van zwarte mensen. Het ging niet alleen om onze dikke lippen en ronde billen, maar ook over onze constante drang naar seks. De zwarte vrouw zou een seksueel wezen zijn. De mannen gingen vreemd of verlieten hun vrouwen. Mannen werden ook altijd dom en lui afgebeeld. En in dit programma dus weer. Het geeft een negatieve afspiegeling weer van hoe Surinamers en zwarte mensen zijn. Een website als Second Love, bijvoorbeeld, wordt niet door Surinamers gemaakt – en toch lijkt het alsof Surinamers of zwarte mensen nu een monopolie hebben op vreemdgaan. Alsof overspel inherent is aan de zwarte cultuur.

Er wordt een heel beperkt beeld van zwarte mensen neergezet

Waarom zijn deze stereotypes schadelijk?
Deze stereotypes zijn schadelijk omdat er een zeer beperkt beeld van zwarte mensen wordt neergezet door witte mensen. Slavernij is er niet meer, maar toch worden we slaafs en klein gehouden. Dit soort beelden zijn schadelijk voor de ontwikkeling van de zwarte mens. We zitten nu in een bepaalde fase waar we allemaal wakker (woke) worden. Bij de één duurt het langer dan bij de ander. Het is heel vervelend als dit soort stereotypes ons dan blijven achtervolgen en het ons moeilijker maken. Daarnaast is het ook heel kwetsend.

In hoeverre beïnvloeden deze stereotypes mensen zoals jij in het dagelijks leven?
Het beïnvloedt mijn leven niet direct, maar het is wel degelijk storend. Alledaags racisme komt onder andere voort uit dit soort stereotypes. Bijvoorbeeld als je mensen grapjes hoort maken over domme of luie Surinamers. Als dit soort grapjes vaak genoeg worden herhaald, gaat men er van zelf ook in geloven. Dat is bijvoorbeeld ook het geval met de manier waarop terrorisme en de islam vaak gelijkgetrokken wordt aan elkaar. Als je alleen maar blijft horen en lezen over moslimterroristen, ga je vanzelf geloven dat die twee automatisch samengaan – terwijl dat natuurlijk niet zo is. Net zoals dat overspel niet gelijkstaat aan zwart zijn en pedofilie niet gelijkstaat aan een witte man zijn. Hoe zou er worden gereageerd als ik een programma ging maken over pedofilie en ik alleen maar witte mannen liet opdraven: ‘Liefde volgens witte mannen’. Dat is toch ook ontzettend generaliserend?

Naar aanleiding van dit programma heb je besloten een brief naar de NTR te schrijven, waarom?
Nadat ik de trailer had gezien, heb ik besloten een brief te schrijven omdat ik mij verplaatst heb in iemand die geen Surinamers kent. Ik woon bijvoorbeeld in een klein plaatsje waar geen Surinaamse of zwarte mensen wonen. Dan zet ik Nederland 1 aan en ga ik kijken naar dit programma. Hier hoor ik zwarte vrouwen praten over seks en vreemdgaan alsof dat heel normaal is. Het beeld wat ik dan ga onthouden, is wat ik hier voorgeschoteld krijg. Ik vind dat de media een verantwoordelijkheid hebben om een afspiegeling te zijn van de diversiteit die in de samenleving speelt. Ik wil niet dat mijn kinderen moeten leven met dit soort negatieve stereotypes, waar zij nadelen van blijven ondervinden.

Wat was de reactie op jouw brief aan de NTR?
Van de NTR heb ik helaas geen antwoord gehad. Hopelijk komt dat nog. Ik heb wel heel veel reacties gehad van mensen die er hetzelfde over dachten. Mensen die zich herkennen in mijn brief en trots zijn op wat ik heb gezegd.

Hoe zou jij liefde op zijn Surinaams omschrijven?
Liefde op zijn Surinaams is vol passie, spiritueel en sterk. Dat zie ik in de ongekende liefde tussen mijn ouders. Mijn moeder komt van Curacao en mijn vader uit Suriname.  Ze zijn al 25 jaar gelukkig getrouwd en hun liefde wordt met de dag alleen maar sterker. Surinaamse liefde is ook een sterke liefde voor je hele familie. Daarnaast is het ook  spiritueel omdat in de Surinaamse cultuur  Winti – een traditionele Afro-Surinaamse religie –  een grote rol speelt. Hierdoor ben je altijd verbonden met elkaar, zit je op één level. Dat hoef je aan andere Surinamers niet eens uit te leggen, zo sterk is die band. We zijn een houvast voor elkaar, een steunpilaar.