WORLD+CULT

Interview: ‘In Iran wacht ons de doodstraf’

John Luke Eastman

Iran is een religieuze politiestaat waarin behalve de Islam geen andere religies worden getolereerd. In een drietal interviews onderzoekt Vileine-redacteur Priscilla Overbeek wat het betekent om te moeten vluchten voor je leven vanwege je identiteit.

Christenen in Iran zijn vandaag de dag nog steeds doelwit van discriminatie, geweld en onderdrukking. Soheila (31) en Mahshid (39) waren in hun land niet meer veilig nadat zij zich bekeerden tot het christendom. Ze besloten te vluchten uit Iran, met hoop op een beter leven. Duizenden kilometers verderop vonden zij elkaar in het AZC van Alkmaar. Sindsdien zijn ze onafscheidelijk.

“Iran claimt dat het een vrij land is, maar is dat zowel in politiek als religieus opzicht niet,” begint Soheila. “Als jij een ander geloof aanhangt dan de islam, moet je dat stiekem doen. Anders bestaat er een grote kans dat je wordt opgepakt. De Iraanse gevangenissen zitten vol met christenen. Veel van hen worden gemarteld en gedwongen hun geloof de rug toe te keren.”

Soheila wordt gezocht door de Iraanse autoriteiten omdat zij een politieke activistengroep oprichtte, waar ze mensen opriep uit protest niet te gaan stemmen. “Ik werkte mee aan een campagne genaamd ‘1 miljoen handtekeningen’. We wilden de rechten van mannen en vrouwen gelijktrekken. We maakten kopieën van de handtekeningen, zodat er niet mee gesjoemeld zou kunnen worden. De handtekeningen zouden persoonlijk worden overhandigd aan de regering. De actie werd helaas niet erkend door de regering en veel van de actievoerders zijn opgepakt of gevlucht.” Verder wil Soheila er niet te veel over kwijt, uit angst iemand anders in gevaar te brengen. Zij kreeg na twee afwijzingen toch toestemming om in Nederland te blijven. Dat geldt niet voor Mahshid; haar aanvraag werd dit jaar afgewezen.

‘Mijn vriendin werd opgehangen voor het verspreiden van Anti-Iraanse propaganda’

Zahra Bahrami, een bekende Iraanse activiste die eind 2009 werd opgepakt, was een vriendin van Soheila. De Iraanse autoriteiten claimden dat tijdens een huiszoeking 450 gram cocaïne, 420 gram opium en een vals paspoort werd gevonden. Bahrami werd gedwongen een bekentenis af te leggen, die de Iraanse staatstelevisie destijds uitzond. Ze werd ter dood veroordeeld voor drugshandel en -bezit.

Bahrami’s dochter zei in een interview dat die aanklacht gefingeerd moet zijn, omdat haar moeder niet eens sigaretten rookte. Hoewel Bahrami in 2003 werd veroordeeld voor het smokkelen van 16 kilo cocaïne vanuit Caraïbisch gebied naar Nederland, zegt ook Soheila er zeker van te zijn dat de vondst een leugen is. “Zahra is opgepakt omdat ze een demonstratie tegen de uitkomst van de Iraanse presidentsverkiezingen op 27 december bijwoonde. Die demonstraties staan bekend als de Asjoera-manifestaties. Bahrami werd gevangen gehouden in de Evingevangenis in Teheran. Ze werd aangeklaagd voor activiteiten tegen de regering en het verspreiden van anti-Iraanse propaganda. Uiteindelijk hebben ze haar opgehangen.”

Bahrami werd op 6 februari 2011 in beslotenheid begraven, op zo’n vierhonderd kilometer van Teheran. Volgens toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Rosenthal duidt de gang van zaken erop dat zij om politieke redenen is terechtgesteld en niet om drugsbezit. Van politieke gevangenen zouden de lichamen niet worden teruggegeven omdat het regime bang is dat de begrafenis een manifestatie zal worden.

Soheila: “Ze vonden een foto van mij op Zahra’s telefoon. Vlak na haar arrestatie werd ook ik opgepakt. Toen heb ik de mishandelingen aan levende lijve ondervonden. Geestelijk heb ik daar niet zoveel last meer van, maar door een harde schop in mijn rug heb ik nog vaak lichamelijke klachten. Regelmatig denk ik nog terug aan mijn tijd in de gevangenis en ik weet door deze ervaring waar de Iraanse autoriteiten toe in staat zijn. Die periode was voor mij het moment dat ik besloot te vluchten.”

‘Hij was letterlijk gek geworden van al het bloedvergieten’

In 2002 werd Mahshid uitgehuwelijkt aan een veel oudere man. Een streng religieuze veteraan, getraumatiseerd door wat hij had gezien tijdens de Golfoorlog. “Hij was letterlijk gek geworden van al het bloedvergieten, de bomexplosies en rondvliegende mortiergranaten. Gestoord en woedend. Die gestoorde woede reageerde hij urenlang op mij af. Via een vriendin kwam ik in contact met het christendom en stiekem bezocht ik een huiskerk. Op een dag vielen de veiligheidsdiensten deze huiskerk binnen. We waren verraden. Er brak paniek uit; iedereen vluchtte weg en in alle haast liet ik mijn telefoon in de oplader liggen. Met zijn allen renden we de straten op, in de hoop niet gepakt te worden. Aangekomen bij een vriendin van mij besefte ik hoe stom ik was geweest. De agenten vonden mijn telefoon en konden op die manier mijn familie traceren. Mijn moeder, mijn zusje en mijn man werden opgepakt.”

Haar oom wist Mahshid op te sporen en bood haar een uitweg. “Ondanks zijn altijd tirannieke houding en conservatieve gedachten wenste hij geen enkel familielid dit lot toe.” Hij bracht haar in contact met een reisagent en ze kreeg een bedrag van 5000 euro mee. In de herfst van 2011 vluchtte Mahshid weg uit Teheran en kwam aan in Tabriz. “Via telefonische contacten kwam ik erachter dat ook mijn man in alle staten was en op zoek naar mij. Mijn man werd vrijgelaten door de politie, nadat hij aangaf moslim te zijn. Mij zou een zware straf te wachten staan als hij mij zou vinden. Toen drong het pas echt tot me door. Ik moest en zou dit land verlaten. Na een lange reis kwam ik aan in Turkije en werd ik overgedragen aan een andere reisagent. Die periode in Turkije was verschrikkelijk. Tijdens deze reis ben ik verkracht door een van de reisagenten, en de vrouw die ik ooit was stierf die dag. Met pijn in mijn hart en lichaam verliet ik uiteindelijk Turkije. De vlucht naar Nederland duurde lang omdat ik een overstap moest maken op een ander vliegveld. Ik weet tot op de dag van vandaag niet waar ik ben uitgestapt. Na uren wachten werd de reis voortgezet. Een gevoel van angst bekroop mij. Ik besefte mij dat ik was ontsnapt uit de klauwen van Iran en van mijn man, maar wat stond me verder te wachten?”

‘Ik wil weer aan de slag als verpleegster’

Nadat zowel Mahshid als Soheila een lange en zware reis achter de rug hadden, werden zij opgevangen in verschillende asielzoekerscentra. Uiteindelijk belandden ze allebei in Alkmaar. Daar vonden de twee elkaar in hun geschiedenis, cultuur en geloof. In het AZC van Alkmaar krijgt Soheila onderdak aangeboden en ontvangt ze wekelijks een bedrag van 58 euro, waar ze het mee moet doen. Dat geld gebruikt ze vooral voor eten en soms betalen vrienden wat voor haar. Toch is de situatie van Mahshid nog schrijnender. Ze moet leven van de barmhartigheid van anderen. Mahshid woont op dit moment bij een pastoor in. Soms logeert ze bij vrienden. Doordat haar verblijfsaanvraag werd afgewezen, moest ze het AZC verlaten. Met een nieuwe advocaat hoopt ze meer kans te maken op een ja-woord van de Nederlandse overheid. “Het enige wat wij willen is een plaats in deze samenleving,” zegt Mahshid. “We zetten ons in voor de Nederlandse maatschappij op politiek en religieus vlak. Ik wil weer aan de slag als verpleegster, maar zonder een verblijfsvergunning mag je niet werken, zelfs niet studeren.”

Soheila verbleef ook een aantal maanden illegaal in Nederland. “Die periode was zo vreemd. In Iran was ik een hardwerkende rechtenstudent en hier was ik een illegaal die soms op straat moest slapen – wachtend op een nieuw proces. Via het AZC krijgen we gelukkig les in het Nederlands en we doen allebei vrijwilligerswerk voor de kerk. Wanneer er nieuwe Iraanse vluchtelingen arriveren, ben ik de tolk.”

Soheila ontving veel steun van een lid van de ChristenUnie toen ze net in Nederland was. Dat gaf haar nieuw perspectief. Inmiddels heeft ze veel contact met de partij en zou ze graag voor de partij gaan werken. Naast Soheila is ook Mahshid politiek actief binnen de ChristenUnie. Ondanks dat ze hun familie elke dag moeten missen, zijn Mahshid en Soheila blij dat ze nu in Nederland zijn. Mahshid: “Hier in Nederland hoef ik niet bang te zijn om een mening te hebben. In Iran kon ik niet mezelf zijn. Daar mogen vrouwen hun mening niet eens publiekelijk uiten. Ze moeten met toestemming van hun vader trouwen, een paspoort aanvragen, of zich inschrijven voor een universiteit.”

‘In Iran wonen zoveel getalenteerde mensen’

Op de vraag wat ze missen aan Iran roept Mahshid: “Het weer! Hier in Nederland is het zo koud.” Soheila vult aan: “Ik mis mijn vriendinnen, mijn boeken, mijn auto, maar vooral mijn moeder. Ik droom ervan om haar weer te zien. En ik droom van vrede in Iran, zodat niemand zijn land ooit nog hoeft te verlaten. Iran is ondanks zijn regering een prachtig land. Een land dat veel getalenteerde Iraniërs heeft voortgebracht; NASA heeft zelfs een asteroïde vernoemd naar een van hun Iraanse medewerkers. Het is triest, maar de Iraanse regering snijdt zichzelf uiteindelijk in de vingers door zoveel getalenteerde Iraniërs op de vlucht te jagen.”

2 Comments

2 Comments

  1. Petra

    4 juni 2017 at 22:25

    Dit interview bevat een aantal uitspraken die ver bezijden waarheid zijn. Het christendom in Iran is ouder dan de islam en bovendien is het christendom de snelst groeiende godsdienst in Iran. Het is helemaal niet waar dat openlijk christen zijn resulteert in de doodstraf en het is ook niet waar dat de gevangenissen in Iran vol zitten met christenen. Iran telt meer kerken dan gevangen christenen. Al scheelt het niet veel, er zijn meer dan 100 kerken en er zitten zo’n 90 christenen vast. Uit het feit dat er christenen vastzitten zou je de conclusie moeten trekken dat christenen krijgende doodstraf lariekoek is.

    De christenen die in Iran vervolgt worden zijn bekeerlingen. Het zijn de christenen die heimelijke huiskamerbijeenkomsten houden. Dat wordt in de islamitische republiek onmenselijk zwaar bestraft, maar niet altijd met de doodstraf. Vileine heeft zich op de mouw laten spelden dat Iran Saudi-Arabië is. Ook wordt er buiten beschouwing gelaten hoe Iran een islamitische theocratie is geworden. De CIA heeft in 1953 en in 1979 een coup gesteund en daardoor is Iran nu wat het is. Een favoriete vijand van Amerika die ze zelf gecreëerd hebben.

    http://www.thedailybeast.com/christians-in-the-crosshairs-irans-oddly-selective-crackdown-on-christians

    https://en.wikipedia.org/wiki/CIA_activities_in_Iran

    • Priscilla

      12 november 2017 at 12:04

      Het gaat juist over de bekeerlingen. Het staat zelfs in een van de eerste zinnen,mevrouw. Bedankt voor uw Wikipedia informatie.

Leave a Reply

Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

VERS

We do not believe in the world empowering women.

We believe in women empowering the world!

Journalist, activist, game-changing artist, mind-body scientist, international solidarist?

Join the tribe

Copyright © 2020 Vileine

To Top