Kun je hetero- én homovrienden hebben, of niet? Eén van mijn mannelijke heterovrienden stelt mij altijd voor als zijn ‘most lovely lesbian friend, haha yeah, the only one’. Ik weet dat ik heel geweldig ben, maar deze eer had ik misschien liever niet. En ik zie het ook wel eens op Twitter voorbij komen: ‘Jullie zijn mijn enige twee heterovriendinnen’. Waarschijnlijk is dat sarcastisch bedoeld, maar dan nog. Is geaardheid in een vriendschap zo belangrijk? Hebben we dat hokje echt nodig?
Heb je ook heterovrienden dan?
Ik kom terug van college en het is koud buiten. Het is nog lang geen lunchtijd, maar zeker wel koffietijd. Samen met een vriendin loop ik richting de enige koffietent met góede koffie op de campus. Tijdens het lopen vertel ik over een andere vriendin die me net heeft geappt dat ze het uitgemaakt heeft.
“Ja – ik kreeg ineens zo’n appje dat ze het uitgemaakt, maar ze woonde gewoon samen met hem. Echt, ik was zo verbaasd.”
“Huh, had ze een vriend dan?”
“Uh, ja.”
“Oh, heb je ook heterovrienden dan?”
Ik schiet meteen in de lach – zo’n lach waardoor je over de grond wil rollen. “Waarom lach je nu zo hard?” vraagt ze. Een simpel antwoord: “Je bent zelf hetero, gek!”.
Dit is misschien wel het raarste gesprek dat ik in mijn vijftien jaar ‘openlijk op vrouwen vallende’-leven heb gehad. Ik denk niet eens misschien, maar zeer waarschijnlijk. Als ik eraan terugdenk, vraag ik me oprecht af waar haar reactie vandaan komt.
Homo’s als accessoire
Ik dacht toch echt dat de homoman als accessoire alleen in Hollywoodfilms en Sex and the City voorkwam. Of hebben hetero’s vooral heterovrienden en zijn ze trots als ze gayvrienden hebben? Is het stoer om te zeggen ‘ik heb een gay in mijn vriendenkring, kijk mij eens tolerant zijn’?
De vriendin in kwestie is blijkbaar zo gewend aan het feit dat ik niet hetero ben, dat ze er automatisch vanuit gaat dat al mijn vriendinnen ook op vrouwen vallen. Ze is zo geconditioneerd in deze gedachte, dat ze vergeet dat ze zélf hetero is. Het lijkt wel vijf minuten te duren – in werkelijkheid waarschijnlijk twintig seconden – voordat ze doorheeft dat ze zélf hetero is, én bevriend met mij. Ze kijkt verdwaasd om zich heen, tot ze het beseft en in de lach schiet.
Homophily in sociale netwerken
McPherson deed in 2001 onderzoek naar ‘homophily’ in sociale netwerken, dus ook vriendschappen, waarbij die term staat voor het hebben van dezelfde kenmerken. Uit dat onderzoek blijkt dat mensen de neiging hebben om binnen sociale netwerken toe te trekken naar mensen met dezelfde kenmerken en eigenschappen. Volgens deze stelling heeft het grootste gedeelte van je vriendenkring dus dezelfde kenmerken. Dat kan hetzelfde opleidingsniveau zijn, maar ook dezelfde normen en waarden, politieke voorkeur, culturele voorkeur, sportvoorkeur en dus ook geaardheid. Hoeveel vrienden die fan zijn van verschillende voetbalclubs ken je? Hoeveel SP-stemmers zijn vrienden met VVD-stemmers? Zou dit kunnen verklaren waarom mijn vriendin denkt dat al mijn vriendinnen lesbisch zijn?
Als ik er over nadenk, heb ik maar één vriendin die een vriendin heeft. Met haar kan ik het over typische lesbische dingen hebben, zoals dat ze binnen twee weken al met haar vriendin samenwoont, lekker ‘u-haulen’ en ik vraag haar continu wanneer ze nou eens eindelijk samen een kat nemen. Maar eigenlijk maak ik precies dezelfde grappen ook met mijn beste vriendje; hij is ook binnen drie maanden gaan samenwonen, alleen dan met zijn vriendin.
Ajax of Feyenoord?
Omdat het er voor mij niet toe doet, vergeet ik heel vaak wat voor geaardheid mijn vrienden hebben. Maar kennelijk is het voor anderen net zo logisch dat alle gays op de wereld mijn vrienden zijn, als dat een Ajax-fan niet bevriend raakt met een Feyenoord-fan. Zo lijken we allemaal toch wel veel op onze vrienden en lijkt de gedachte dat al mijn vriendinnen lesbisch zijn iets minder vreemd dan ik in eerste instantie dacht. De volgende keer zal ik wat minder hard lachen, als die vriendin weer even vergeet dat ze zelf hartstikke hetero is.
quentin
20 maart 2016 at 20:14
“Dat kan hetzelfde opleidingsniveau zijn, maar ook dezelfde normen en waarden, politieke voorkeur, culturele voorkeur, sportvoorkeur en dus ook geaardheid. Hoeveel vrienden die fan zijn van verschillende voetbalclubs ken je? Hoeveel SP-stemmers zijn vrienden met VVD-stemmers? Zou dit kunnen verklaren waarom mijn vriendin denkt dat al mijn vriendinnen lesbisch zijn?” Nee, ik denk van niet. Waar sportliefhebbers per club echt een soort mensen zijn, hoeven mensen van dezelfde seksualiteit niet ook maar een gelijkenis te vertonen. heteroseksuelen denken vaak dat mensen met van de heteronorm afwijkende seksualiteit heel andere mensen zijn.