Met Pasen rouwt men nog massaal om het omdopen van de paasstol tot feeststol, eet men eieren, croissants en houdt zo’n 48 uur de schone schijn op van een vreedzaam gezin zonder langdurig Gulliveriaans conflict over aan welke kant het ei het beste geopend kan worden. Wat de meesten van ons echter niet weten is dat achter deze nationale familie brunch ter ere van Christus’ coming-out-of-the-tomb er allerlei vreemde paasgebruiken en een paasgodin verscholen zitten. Welke (verloren) tradities zitten er achter het paasfeest die we een kans zouden kunnen geven? Onderstaand een aantal suggesties voor paasgebruiken om deze Pasen door te komen zonder uit verveling een angstaanjagend hazenpak aan te trekken of aan een noodgedwongen chocolade-overdosis te vergaan.
Suggestie 1. Voer een vruchtbaarheidsrite uit
De door velen vergeten godin achter Pasen is Eostre; de heidense Angelsaksische lentegodin. Zij opende de poorten van Walhalla voor Balder de mannelijke ‘witte’ god van het licht. Behalve portier van de heidense hemel, was Eostre ook de godin van nieuw leven en vruchtbaarheid. Vanuit de mythologie over haar persoon is ook direct het tegennatuurlijke bezit van eieren van de paashaas te verklaren; „ze had een haas in de maan die van eieren hield en ze werd soms afgebeeld met een hazenkop” (The Dictionary of Mythology). Pasen is dus ontstaan uit een viering voor deze godin met sporadische hazenkop en hazenhuisdier in de maan en om te zorgen voor meer vruchtbaarheid. Zij lijkt me uit pure absurditeit een vruchtbaarheidsrite waard. Hoe kan ook jij een vruchtbaarheidsrite uitvoeren? De opties voor vruchtbaarheidsriten ter ere van de lente/je eigen eierstokken/Eostre:
- De meiboom.
Plant/maak een meiboom (het kan ook een paal zijn) en dans er met meerdere mensen omheen met linten aan de boom, om je verbonden met elkaar te voelen. Geef ook uiting aan liefde, daar is nu het moment voor, stuur bijvoorbeeld een aantal Facebook-stickers met glitters naar je beste vrienden of maak ruzie om iets onzinnigs met iemand die dichtbij je staat. - Eierzwaaien en begraven.
Zwaai eieren over de grond heen en begraaf ze in plaats van ze te verstoppen, dat is de oud-Germaanse vorm van ongedierte ( boze geesten) verjagen en in potgrond voorzien. Ook geeft het een extra dimensie aan eieren zoeken wanneer ze onder de grond zitten. Zorg wel dat je eierdetector buiten bereik van de zoekenden is. - Rituele dans.
Doe de Roemeense Călușari rituele dans waarbij je paarden imiteert of de Engelse ‘Morris dance’ met beenbelletjes, linten en stokken. Beiden zijn ontstaan als voorchristelijke vruchtbaarheidsdansen, dus daar zit je sowieso goed als je je voorbereid op een date of gewoon graag wil dat de wortels in je tuin een keer volwassen worden.
Suggestie 2. Betrek het hele dorp/de hele stad in je ritueel
In de individualistische geseculariseerde samenleving is er met Pasen nog weinig wat je met een grote massa mensen kunt doen, behalve tegelijk springen op een groot grasveld waar te luide muziek overheen wordt geblazen (a.k.a. Paaspop). Heb je altijd al willen weten wie er in je appartementencomplex woont en die dierachtige geluiden maakt om 02:00 ‘s nachts of wie de man bij de supermarkt verderop is die nooit een keuze kan maken tussen de verschillende soorten melk? Dan zijn er een aantal opties voor je, om de eenzaamheid van de stad of de stilte van het plattenland te verdrijven:
- Eieren garen.
Vraag om eieren met een grote groep (geschikt voor ongeveer vijftig mensen) bij bewoners die je niet per se kent. Het is belangrijk dat je stokken meeneemt, daarmee zwaait en liedjes zingt aan de deur. Mensen zullen zo onder de indruk zijn dat ze hun eieren aan je geven. Je hoeft dan geen eieren meer te kopen. - Vlöggelen.
Loop in een lange rij hand-in-hand door het dorp / de stad (geschikt voor honderd of meer mensen). Het is een soort zijwaartse polonaise. Persoonlijke grenzen worden op zo’n moment doorbroken, aangezien de rij ook door huizen heen loopt. Je moet wel een repertoire aan religieuze liederen paraat hebben en als je vader bent, wees dan bereid op het plein je jonge kind drie keer boven je hoofd te tillen.
Suggestie 3. Doe iets onverwachts in het openbaar
Nadat je met een massa mensen eieren hebt afgedwongen bij de buren en de zweterige handen van de plaatselijke tandarts met die van jou zijn samengesmolten, is het logisch dat je jezelf weer een beetje wilt onderscheiden. Dit doe je het beste door met zelfvertrouwen iets heel vreemds te doen in de nabijheid van mensen die niet helemaal begrijpen waarom je het doet, maar je uiteindelijk wel waarderen voor je uniciteit. Voor diegene die zijn/haar individualiteit wil benadrukken zijn dit de opties met Pasen:
- Het paaslam.
Regel een lam of gewoon een klein uitgevallen schaap, lijn deze aan en loop er mee door de straten. Dit lam symboliseert Christus, dus zorg dat je met enig zelfvertrouwen door de straten heen loopt. Een lam heeft behoefte aan goede begeleiding, zeker als ie opeens door de stad heen moet lopen alsof ie Christus is. - Wijwater spritsen.
Haal wijwater bij de plaatselijke Katholieke kerk en sprenkel dit op alles wat je wilt zegenen, dit is een Paastraditie uit Denenkamp. Denk voor postmoderne hipster zegeningen aan je favoriete café, de barman/vrouw die er werkt, je ochtend cappuccino, de Groene Amsterdammer of de aan zwaartekracht lijdende bank waar je altijd series kijkt. Dieren kunnen ook gezegend worden, weet alleen dat sommige dieren, zoals katten, het wijwater gewoon als water zullen ervaren en zich niet direct gezegend zullen voelen. - Steenbidden.
Bid tot een grote steen, een heel erg grote steen. In St. Renan in Bretagne deden vrouwen dat voor ‘een goede man’, maar je kunt eigenlijk met alles bij een grote steen aankomen. Van een goede boekenkast die niet instort wanneer er zogenaamd ‘te veel’ boeken in staan, een nieuwe elektrische tandenborstel of een door Whatsapp-onverstoorde-nachtrust, tot een baan waarbij je betaald krijgt voor wat je doet, de steen staat overal voor open.
