De echte Supermanfan komt de laatste tijd op het grote scherm bedrogen uit: de Man van Staal van Zack Snyder is een levenloze karikatuur van de superheld die we kennen uit de strips en van de eerdere films en series. Gelukkig is er op het kleine scherm een veel betere incarnatie te vinden: Kara Zor-El/Danvers, ook wel bekend als Supergirl.
Supergirl geeft nooit op
Een paar jaar geleden verscheen er een “ongeautoriseerde biografie” van Superman van de hand van stripjournalist Glen Weldon. Hij beschreef de vele veranderingen die Superman in zijn (toen) vijfenzeventig jaar had ondergaan: andere pakken, andere achtergronden, andere toon. Twee dingen identificeerde hij als constanten: Superman zet altijd de behoeftes van anderen boven die van hemzelf, en geeft nooit op.
Dat is Kara (Melissa Benoist) in een notendop. Ooit, toen haar planeet Krypton op springen stond, werd ze met haar neefje Kal-El naar de aarde gestuurd, om hem te beschermen. Ze bleef echter plakken in de Phantom Zone. Toen ze eenmaal aankwam op aarde was Kal-El al volwassen en had hij niet echt bescherming meer nodig: hij was zelfs als Superman de beschermer van de aarde geworden.
Haar adoptiefamilie stond er voor haar eigen veiligheid op dat ze haar krachten verborgen hield. Kara werkt, bedeesd en met brilletje, als assistente van de veeleisende Cat Grant (Calista Flockhart, eindelijk weer terug op televisie) – denk Meryl Streep in The Devil Wears Prada. Maar als een vliegtuig met adoptiezus Alex aan boord neerstort, kan Kara het toch niet laten om net als haar neef een cape om te doen.
Makkelijk is het niet. Haar zus en moeder hebben twijfels; de bevolking van National City vind het maar wennen, zo’n vrouwelijke superheld; de baas bij de DEO (Department of Extra-Normal Operations) wantrouwt aliens; en het balanceren van haar baan en haar superhelderij blijkt lastig. Maar Kara is koppig. Ze geeft, zoals het een Supermens betaamt, gewoonweg niet op. Zelfs als ze in een aflevering haar superkrachten tijdelijk verliest, weigert ze om de cape in de ring te gooien.
Oppervlakkig Girl Power-feminisme
Supergirl is geproduceerd door Greg Berlanti, die eerder voor de televisieseries (Green) Arrow en The Flash zorgde. Superhelden zijn hem dus wel toevertrouwd. Berlanti weet als geen ander waarom superheldenverhalen leuk zijn: hij is niet bang voor het belachelijke of voor het soms wat sentimentele.
Een subtiele schrijver is hij echter niet bepaald. De voice-over en dialogen van Arrow waren vooral aan het begin tenenkrommend, en ook bij The Flash is de thematiek niet bepaald subtiel te noemen. Bij Supergirl leidt dat er vooral toe dat in het begin het Girl Power-feminisme er zelfs voor deze female gazer een beetje dik bovenop lag.
“Het is een meisje!” roept een passant. “Waarom denk je dat ze het niet kan? Omdat ze een meisje is?” vraagt de zus van Kara, Alex (Chyler Leigh). In aflevering één zit een heel gesprek tussen Kara en Cat Grant, waarbij ze debatteren over of het niet “superwoman” zou moeten zijn. “Wat is er zo erg aan een meisje zijn?” vraagt Cat. Veel verder dan een oppervlakkige overtuiging dat vrouwen alles kunnen wat mannen kunnen komt het niet.
En toch. En tóch. Als Kara haar bloes opentrekt om die beroemde S te tonen, doet het iets met me. Het feminisme mag dan simplistisch zijn, maar er zijn zó weinig vrouwelijke personages die op deze manier heldhaftig mogen zijn in de popcultuur, dat het moeilijk is om niet meegesleept te raken.
Overal vrouwen
Daar komt bij dat Supergirl niet leidt aan het Smurfin-principe: ze wordt omringd door allerlei andere vrouwen die allemaal op hun manier iets toevoegen. De relatie met zus Alex is onder andere heel belangrijk: Alex is enigszins jaloers op Kara, en vindt het af en toe moeilijk dat zij altijd centraal stond, maar aan de andere kant is ze ook een beschermende oudere zus die heel trots kan zijn. Kara is juist weer licht jaloers op het “normale” leven dat Alex kan leiden, maar is ook bereid om alles te doen voor haar.
Nog een belangrijke relatie is die tussen Kara en Cat Grant. Cat had makkelijk een karikatuur kunnen zijn: de ijskoude, veeleisende, bitchy topvrouw. Cat ontwikkelt zich echter al snel tot een soort mentor voor zowel Kara als voor Supergirl. Zij laat zien dat je geen superkrachten nodig hebt om een supervrouw te zijn.
Ook onder de slechteriken zijn veel vrouwen te vinden. Tante Astra (Laura Benanti), de tweelingzus van Kara’s moeder Alura, is eigenlijk een door idealen gedreven terrorist. Bij de wekelijkse slechteriken vinden we Leslie Willis/Livewire, de anti-alien senator Miranda Crane, Bizarro Supergirl, Indigo en Siobhan Smythe/Silver Banshee. Als The Flash uit een ander universum even op bezoek komt (zoals ik al zei: Berlanti heeft een zwak voor de meest belachelijke stripelementen) en verwikkeld raakt in een twee-tegen-twee gevecht zegt hij zelfs maar: “Let’s settle this like women”, want ja:
Dan heb ik het nog niet eens gehad over Lucy Lane (Jenna Dewan), zus van Lois, die in een andere serie makkelijk alleen de romantische rivaal van Kara had kunnen zijn voor de affecties van James Olsen. Net als Cat begint ze als cliché, maar ook zij wordt geleidelijk een steeds interessanter personage.
Zwarte vriendjes
Die James Olsen is trouwens niet meer de sproetige, onhandige Jimmy van weleer: hij wordt gespeeld door de lange, gespierde Mehcad Brooks, die je misschien zal herkennen als Eggs uit True Blood. Supergirl is niet de enige vrouwelijke superheld met een zwarte love interest: Jessica Jones deelde (en brak) het bed met Luke Cage, en ook Agent Carter – die wellicht geen officiële superkrachten had maar toch echt wel telde als supervrouw – flirtte in het tweede seizoen met de zwarte wetenschapper Jason Wilkes.
Zoals iedereen weet zijn drie voorbeelden genoeg om iets een trend te noemen. Maar waar komt deze trend vandaan? De cynicus in mij denkt dat het een makkelijke manier is om je serie een beetje diverser te maken terwijl je wel vasthoudt aan een witte hoofdpersoon – het liefje van The Flash werd door Berlanti ook al op soortgelijke wijze van kleur veranderd. Daarbij valt bovendien op dat de huidskleur vooral door Berlanti als voltrekt incidenteel wordt behandeld. Hij heeft als James Olsen wellicht een zwarte man gecast, maar op papier zou je daar niets van merken.
Ook in Jessica Jones was het ras van Luke Cage niet bijzonder relevant – pas in zijn eigen serie, die 30 september a.s. van start gaat op Netflix en waarvan ondergetekende alvast zeven afleveringen mocht voorproeven, komt ras écht aan bod. In Agent Carter werd, misschien ook ten dele omdat die serie zich in de jaren veertig afspeelde, wat meer aandacht besteed aan wat het betekende om zwart te zijn.
Het is niet dat ik wil dat Supergirl een polemiek wordt over rassenrelaties in Amerika. Gezien de simpliciteit van het door de serie getoonde feminisme is dat waarschijnlijk zelfs een slecht idee. Maar er blijven wel thematische kansen liggen: Kara voelt zich vaak een buitenstaander, en dat is iets waar James (en ook de baas van de DEO, die gespeeld wordt door David Harewood) wellicht ook wel iets van weet.
Verhuizing van tv-zender
Supergirl was voor zender CBS niet succesvol genoeg. Gelukkig was de CW, de zender die ook Arrow en The Flash (en Crazy Ex-Girlfriend en Jane the Virgin en iZombie) uitzendt, bereid om de serie voort te zetten, al was het dan wel met een kleiner budget.
Als ik helemaal eerlijk ben: liever had ik Agent Carter nog een seizoen langer gehouden. Supergirl is leuk maar ook wel een beetje kinderlijk: Peggy Carter en haar retro-avonturen beleefde ik meer plezier aan. Aan de andere kant kan je Supergirl met gerust hart aanbevelen aan elke twaalfjarige (meid óf jongen) die je kent. Wie kan er nu niet blij zijn dat een serie die leidt tot zulke hartverwarmende verhalen nog een kans krijgt?
Vooral bijzonder was dat we vorig jaar konden kijken én naar Supergirl én naar Jessica Jones én naar Agent Carter. Daardoor is het ook niet erg dat Kara een betere Superman dan feministe is: door het (helaas) ongekende aanbod aan vrouwelijke helden op televisie hoefden ze geen drieën hun hele geslacht te vertegenwoordigen. Laten we daarom hopen dat het aanbod alleen nog maar breder wordt.
