WORLD+CULT

Instant Classic: How to suppress women’s writing

Liselore van der Zweth leest feministische klassiekers, zodat jij dat niet meer hoeft te doen – maar het straks wel wilt.

Hoe heet het?
How to suppress women’s writing door Joanna Russ

Waar en wanneer?
Amerika, 1983

Waar kan je de auteur van kennen?
Joanna Russ is schrijfster en literatuurcriticus. De door haar geschreven fictie omvat titels als The female man (1985) en The hidden side of the moon (1989).

Waar gaat het over?
Anaïs Nin werd door haar psychiater wijsgemaakt dat schrijven niet ‘vrouwelijk’ was. Charlotte Brontë en George Eliot werden gedwongen onder een mannelijk pseudoniem te schrijven. Sylvia Plath werd zo ontmoedigd door haar huisvrouwenbestaan dat ze stopte met schrijven. En dat is nog maar het topje van de ijsberg. Vrouwen zijn er door de eeuwen heen op ontelbare wijzes van weerhouden om schrijver te worden. En mochten ze dat toch proberen, dan zijn er oneindig veel manieren om te voorkomen dat hun werk op waarde wordt geschat of dat het een plek krijgt in de literaire canon. In How to supress women’s writing legt Joanna Russ die destructieve mechanieken op genadeloze wijze bloot.

Waarom moet je dit boek toch echt lezen?
How to suppress women’s writing is méér dan een litanie van vrouwelijke onderdrukking; het is ook en vooral een ode aan de meesterwerken die er ondanks die onderdrukking toch zijn gekomen. Het boek viert de successen van de schrijfsters die zich ontworstelden aan de heersende mores en zich niets aantrokken van ontmoedigende patronen. Die zich hun stem niet lieten ontnemen. Veel van deze vrouwen hebben postuum de erkenning gekregen die ze verdienden, maar heel veel ook niet. Joanna Russ komt in dit boek dan ook tot de conclusie dat er eigenlijk een schat aan onontdekte vrouwelijke meesterwerken is, die nu eindelijk toe is aan (her)ontdekking en -waardering.

Wat moet je weten als je dit boek toch niet wilt lezen?
Vrouwen ontmoedigen om te schrijven is nog maar het allereerste begin, schrijft Joanna Russ:

“Once the informal prohibitions have failed to work, what can be done to bury the art, to explain it away, ignore it, downgrade it, in short make it vanish? Whatever these techniques will be, they will have one thing in common: they will be logically fallacious.”

Wat zijn die technieken dan? Om te beginnen heb je ontkenning: aangezien vrouwen niet kunnen schrijven, moet het boek eigenlijk door een man zijn neergepend – of door de ‘mannelijke kant’ van de schrijfster. Mocht dat niet werken, dan is er altijd de dubbele moraal; ‘vrouwelijke onderwerpen’ worden inferieur geacht aan mannelijke – ‘vrouwenboeken’, dat zijn immers van emotie doordrenkte levensverhalen of frivole seks-en-shopping-boeken, geen ‘serieuze literatuur’. Als die aanpak faalt, zijn echter nog nog genoeg andere drogredenen. Bijvoorbeeld: deze schrijfster is eigenlijk niet echt getalenteerd en telt daarom niet mee. Of: ze heeft weliswaar een meesterwerk geschreven, maar het is er maar eentje, daarom hoeven we haar niet serieus te nemen. Met als klap op de vuurpijl dit ultieme argument: deze schrijfster is inderdaad getalenteerd – maar ze is enig in haar soort of zelfs (ja, dit is een letterlijk citaat) “She’s more than a woman.”
Absurd als het zo zwart-op-wit staat? Absoluut. Toch zijn al deze drogredenen door de geschiedenis heen door literatuurcritici gebruikt om vrouwen het zwijgen op te leggen en hun werken te negeren. Sterker nog: ze vieren heden ten dage nog steeds hoogtij. Ontkennen, kleineren, indoctrineren, buitensluiten… Iedereen die langer dan een uurtje op social media doorbrengt kent deze tactieken, die bedoeld zijn om de ander de mond te snoeren en daar helaas maar al te vaak in slagen. Gelukkig vind je in How to suppress women’s writing een heel arsenaal aan kennis, waarmee je andermans bullshitargumenten kan onderkennen en ontkrachten.

Kant-en-klare quote voor op feestjes:
“When spelled out, the techniques used to maintain bad faith look morally atrocious and appallingly silly. That’s because they are morally atrocious and appallingly silly.”

Click to comment

Leave a Reply

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

VERS

We do not believe in the world empowering women.

We believe in women empowering the world!

Journalist, activist, game-changing artist, mind-body scientist, international solidarist?

Join the tribe

Copyright © 2020 Vileine

To Top