Beste Karakterman,
Al sinds de middelbare school heb ik een hechte groep vrienden. We gaan regelmatig naar de kroeg, stappen of een weekend de beest uithangen. Toch wringt er iets. Ik laat constant door anderen bepalen hoe ik me gedraag en heb geen enkele inbreng. Na afloop heb ik dan weer spijt dat ik weer te laat naar huis ben gegaan, weer te veel heb gedronken en mezelf belachelijk heb laten maken door een van de anderen. Ik heb weleens geprobeerd aan te geven dat ik het echt niet cool vind, maar dan word ik alleen maar nog belachelijker gemaakt. De laatste tijd merk ik dat het me zo dwars zit, dat ik er steeds minder zin in heb om met ze af te spreken. En ik kan de anderen niet eens de schuld geven. Ik ben zelf gewoon een slappe zak. Hoe knok ik mezelf terug?
Slappe zak
Beste Slappe zak,
Groepsdynamiek in mannengroepen is een bitch. De kern is dit: hoe goed je ook met elkaar bevriend bent, er is altijd een hiërarchie aanwezig. Er zijn de haantjes, die dominant zijn, en de anderen die in meer of mindere mate meegaan wat die haantjes bepalen en zeggen. Het lijkt erop dat jij je lange tijd in een onderdanige rol hebt geschikt, en je daar nu, om wat voor reden dan ook, nog langer bij weigert neer te leggen. Dat is goed! Maar het lijkt erop dat je nog wat stappen te maken hebt, zowel wat betreft jouw vermogen om voor jezelf op te komen, als de nieuwe werkelijkheid naar hen toe. Ik waarschuw je in elk geval: heel makkelijk wordt het niet.
Wat betreft het eerste zul je stapsgewijs voor jezelf doelen en grenzen moeten stellen. Wil je om twaalf uur naar huis? Spreek het met jezelf af en laat je niet ompraten. Vind je de kroeg waar de rest heen wil niks? Kom eens met een goed alternatief en kijk hoe ze reageren. Wat de rotgrappen betreft: reken niet op veel mededogen. Vooral in groepen zijn mannen er niet happig op dat ze op hun botheid worden aangesproken. Hoezeer de betreffende vriend die botheid ook ten toon spreiden, er mag vooral niet blijken dat hij een gevoelloze zak is. Het heet dan al snel dat jij je aanstelt.
Bovendien spelen er allerlei krachten die de hiërarchie in stand houden: iedereen ziet jou nu eenmaal als de persoon waarmee je makkelijk een grap uithaalt. Voor hen is dat onderdeel van de lol. Je zult hetzelfde moeten doen als een nieuw bendelid op straat: bewijzen dat je niet met je laat sollen. Dat doe je dus niet door je gekwetstheid te tonen, maar door met een genadeloze comeback te komen. In dit geval verbaal.
Ik kan goed begrijpen dat je dat niet makkelijk zal vinden, zeker als je niet van jezelf gewend bent dat je zoiets doet. Maar het hoeft niet meteen een briljante literaire vondst te zijn en er mag best wat venijn vanaf spatten. Zo van: tot hier en niet verder.
Als je er tegenop ziet, kun je wel wat voorwerk doen. Spreek een keer met een of twee groepsleden af om het erover te hebben en wees dan wel openhartig. Let op: doe dit niet tegen de persoon die de opmerkingen maakt.
Het is niet de bedoeling dat die medestanders bij een volgende rotopmerking voor je opkomen, maar wel dat ze jouw weerwoord ondersteunen. Doen ze dat niet en verandert er niks? Dan moet je misschien eens gaan nadenken of ze wel zulke goede vrienden zijn.
Oproep: zit jij ook met zo’n knellend vraagstuk in je maag, van vergelijkbare zwaarte of misschien iets lichtvoetiger aard? Mail de Karakterman op info@dekarakterman.nl en wie weet kom je binnenkort aan de beurt. Ook benieuwd naar de podcast van De Karakterman? Luister hier.
