Hoe kan het toch dat anno 2017 feminisme nog zo veel negatieve connotaties met zich mee brengt en vaak als overbodig wordt bestempeld? Veelal zijn het vrouwen die zelf ontkennen dat feminisme nodig is, veelal op grond van “Ik kan alles wat ik wil, dus het is niet nodig.”
Dat desbetreffende argument uit de mond van een geprivilegieerde witte vrouw is even storend als deze mensen die niet snappen waarom Zwarte Piet aanstootgevend is. Privilege wordt weleens gedefinieerd als ‘iets niet als een probleem erkennen omdat het voor jou persoonlijk geen probleem is’. Dat is nou precies wat er aan de hand is in het opiniestuk van Julia Merkus, deze week in De Volkskrant.
Een kleine introductie in het moderne feminisme leert dat het gaat om gelijkheid, het tegengaan van historisch gecreëerde en vaak schadelijke stereotyperingen en hokjesdenken. Feministen geloven dat iedereen gelijk is en zichzelf vrij in de maatschappij moet kunnen bewegen zonder dat hij/zij daarbij barrières tegenkomt, puur op basis van gender. Dit geldt voor mannen, vrouwen en iedereen die buiten die dichotomie valt.
Strijden voor vaderschapsverlof
Zo strijden feministen ook voor meer vaderschapsverlof en een rijkelijker emotioneel leven voor de man. Ook moeten vrouwen zelf kunnen bepalen of ze fulltime, parttime of helemaal niet willen werken. En dit zijn alleen nog maar een paar problemen omtrent arbeidsparticipatie en ouderschap. Veel vrouwen hebben met nog veel fundamentelere problemen te maken, omdat er buiten gender nog vele factoren zijn die meespelen in de kansen die iemand krijgt, zoals afkomst, sociale klasse en huidskleur; vandaar tegenwoordig ook de nadruk op intersectioneel feminisme. Het feit dat Julia zelf is opgegroeid in een gezin waar iedereen naar school ging, betekent zeker niet dat vrouwen overal gelijke kansen krijgen. Een drogreden van de bovenste plank, evenals dat zij seks kan hebben met wie ze wil. Dat is fijn, maar vrouwen worden nog altijd veel harder afgerekend op hun seksuele escapades dan mannen.
Vervolgens zegt Julia dat vrouwen zelf schuldig zijn aan bepaalde fenomenen, zoals de loonkloof. Geheel onjuist is dat niet, en weinig feministen zullen dat ontkennen. Vrouwen moeten inderdaad zelf strijden voor gelijke rechten, en dat is precies wat feministen doen. Zij sporen vrouwen aan om assertiever te zijn, om te leren wat ze waard zijn en niet met minder genoegen te nemen – want veel meisjes leren toch nog van jongs af aan om bescheiden te zijn, om zichzelf op de achtergrond te plaatsen en minder haantjesgedrag te vertonen dan mannen.
Vrouwen worden structureel anders behandeld
Het laatste punt in het artikel gaat over seksualiteit, en dan met name uitgelekte seksfilmpjes. Feministen zouden dit afkeuren, terwijl ze verder op de bres gaan voor meer seksuele vrijheid. Een misverstand; de verontwaardiging zit hem in het feit dat bijvoorbeeld Patricia Paay kapotgemaakt wordt om iets wat zij in privésferen gewoon moet kunnen doen. Zij wordt behoorlijk ‘genaaid’ door de man in kwestie, die verder vrijuit gaat. Niemand heeft het over wat hij doet, buiten het feit om dat hij onderdeel was van de seksuele handelingen, doet hij namelijk wel iets écht moreel verwerpelijks; hij schaadt iemands vertrouwen en privacy. Daar zit hem de kern van het probleem, namelijk dat vrouwen structureel anders behandeld worden dan mannen en ook structureel andere dingen wel of niet kunnen doen.
Jouw droom om parttime te werken en voor je kinderen te zorgen, Julia, doet geen enkele feminist gruwelen. Sterker nog, als dit is waar jij bewust voor kiest zullen velen dat alleen maar toejuichen. Maar ben je er wel van bewust dat jij hiervoor kunt kiezen, en dat veel vrouwen zich niet in de luxepositie bevinden. Heel hard roepen dat ‘je je weg noch door mannen noch door andere feministen laat bepalen’ is een mooi privilege. Nu nog zorgen dat iedereen dat straks kan zeggen – door te stoppen met hun strijd afdoen als irrelevant, gezeur of zelfs niet-bestaand.
Pingback: Opinie: Ik ben klaar met mensen die niet snappen wat feminisme is