Jules en Ophelia zijn elkaars spreekwoordelijke tegenpolen. Jules is het perfecte, dunne blonde meisje uit het corps, Ophelia een stoner met groen haar. ‘s Nachts hebben ze echter allebei iets illegaals te doen: Jules gebruikt haar martial arts-kwaliteiten om wraak te nemen op jongens en Ophelia is een hacker. Na een onverwachte ontmoeting op de campus teamen de twee op voor een nobel doel: ze gaan als vigilantes aan achter alle jongens die op hun universiteit zijn beschuldigd van verkrachting en die door de schoolleiding niet worden vervolgd.
Dat is in het kort de premisse van Sweet/Vicious, de MTV-show die door critici vol lof werd onthaald maar die, ondanks opiniestukken over waarom de serie juist in deze tijd zo belangrijk is, deze week helaas niet werd hernieuwd voor een tweede seizoen.
Verkrachtingscultuur op universiteiten
Niet te lang getreurd, echter, want seizoen één van Sweet/Vicious was nagenoeg perfect: precies de goede mengeling van humor en drama, wat voor een serie die als belangrijkste thema ‘verkrachtingscultuur’ heeft, opmerkelijk is. Daarnaast kwam de serie precies op de goede tijd. Ook al was de productie al in volle gang voordat Donald Trump en zijn misogynie hoogtij vierden in de VS, de gebeurtenissen in Sweet/Vicious geven het toxische klimaat van verkrachtingscultuur op universiteiten in de VS goed weer. Volgens onderzoeken krijgt meer dan 19% van de vrouwen daar te maken met seksueel geweld. Net als in het echte leven worden de vele aanklachten jegens seksueel misbruik – van date rape tot seksistische grappen in de ontgroening tot roofies in je drankje – door de administratie van de universiteit in Sweet/Vicious niet serieus genomen of zelfs expres onder het tapijt geschoven. Meisjes worden ontmoedigd om aangifte te doen. Het wraakzuchtige gedrag van Jules, en in mindere mate Ophelia, komt voort uit de frustratie dat de instanties die je als vrouw zouden moeten beschermen – leraren, de politie, de rechtbank – falen.
Uit de trailer zou je kunnen concluderen dat Sweet/Vicious zich alleen richt op het gewelddadige karakter van wraaknemen. En ja, er zit iets heel fijns in om twee meiden zo fysiek sterk en empowered te zien optreden dat ze mannen de baas zijn – net als series als Jessica Jones zet Sweet/Vicious overlevers van verkrachting niet neer als willoze slachtoffers, maar biedt het de kijker een nieuw, krachtiger beeld om zich mee te identificeren.
Wraak nemen is niet de oplossing
Maar hoeveel voldoening het ook geeft om je te verliezen in een wraakfantasie – en hoezeer je je daar ook mee kan identificeren, speciaal als je soortgelijke trauma’s hebt – Sweet/Vicious laat ook zien dat wraak nemen niet de oplossing is. Erover fantaseren kan een katharsis zijn voor je gevoelens van woede en onmacht, maar zoals Jules in de serie algauw opmerkt: die woede kan je ook van binnen opeten. Om daadwerkelijk verder te kunnen met haar leven, moet Jules ophouden met haar gevoelens te onderdrukken en proberen te accepteren wat haar is overkomen. Gelukkig heeft ze Ophelia die onvoorwaardelijk voor haar klaarstaat – want nog meer dan een serie over verkrachtingscultuur is Sweet/Vicious een ode aan de kracht van vrouwenvriendschappen.
Tegelijkertijd krijgen we via Jules’ verhaal ook een inkijk in de psyche van een overlever en het proces waar zij doorheengaat terwijl ze probeert te helen, van stilte en schaamte tot woede en uiteindelijk verdriet. Dat is – helaas – een proces waar heel veel vrouwen ook in het echte leven doorheengaan. Jules is ons allemaal – maar dan een beetje extra. En als die superpower andere vrouwen een hart onder de riem steekt, dan heeft Sweet/Vicious in positieve zin bijgedragen aan ons collectieve helingsproces én ons bewustzijnsproces van verkrachtingscultuur. Geen geringe prestatie.
