Het is me voorheen nooit zo opgevallen, maar toen ik laatst door de make-up afdeling in de Bijenkorf liep, viel de subtiele voorkeur voor een opgelichte huid me op. De eerste primer die ik oppakte zou zorgen voor ‘luminous skin’, de foundation beloofde een ‘lovely fair complexion’, de poeder die ik nodig had zou een ‘radiant’ en ‘glowy finish’ opleveren – opeens leken alle producten bedoeld om de huid op te lichten – juist de producten voor de bleke huid.
De discussie over de tint van de huid ligt gevoelig: om deze reden wil ik me hier niet richten op bleekmiddelen voor een donkere huid. Hier hebben anderen meer verstand van; zij kunnen daar beter over schrijven. Wat ik wel een bijzonder fenomeen vind, is de voorkeur voor een opgelichte huid die zich in ‘de branche’ richt op de bleke teint.
De opgelichte huid bestond al in het Griekse rijk
Producten die voor een opgelichte huid zorgen zijn niet alleen van deze tijd, in het oude Griekse en Chinese rijk waren er al producten in omloop die de huid bleker zouden maken. De meest drastische methoden werden gebruikt: lood werd in aardewerken potten gestopt met azijn, net zo lang tot het in een giftig, bijtend, wit poeder veranderde dat vrouwen op hun gezicht aanbrachten om lichter te ogen. De huid beet weg onder deze chemische laag, maar blijkbaar was het permanent verminken van de huid het waard tijdelijk een blekere huid te krijgen. Ik las zelfs ergens dat krokodillenuitwerpselen op het gezicht werden aangebracht om een lichtere gloed te krijgen – maar aangezien er wel meer op internet staat dat niet helemaal op de waarheid is gebaseerd, hoop ik van harte dat dit een broodje aap is. De voorkeur voor het oplichten van de huid komt niet alleen in de oudheid en het Westen voor: het lijkt een universele en tijdloze trend. We weten dat huidskleur verbonden is aan etnische afkomst, vandaar dat dit ook een heel gevoelig onderwerp is, maar we zijn er ons minder van bewust dat huidskleur ook gerelateerd is aan gender.
Vrouwen zijn bleker dan mannen
Vrouwen zijn, ongeacht hun afkomst, vaak bleker dan mannen. Tijdens de pubertijd zal de huid van een vrouw vaak iets oplichten en de teint van een man vaak juist iets donkerder worden. Dit verschil in kleur komt door een toe- of afname van de stofjes hemoglobine – het eiwit dat bloed zijn rode kleur geeft – en melanine: het pigment dat huid, haar en ogen haar kleur geeft. Volgens antropoloog Peter Frost speelt niet alleen de leeftijd, maar voornamelijk de hormoonspiegel een grote rol: als een vrouw in haar vruchtbare periode zit, zal haar huid oplichten. Ze is dan dus bleker dan in de periodes waarin ze niet vruchtbaar is. De huid is daarom ook donkerder als ze niet vruchtbaar is; wanneer ze bijvoorbeeld de pil slikt of zwanger is.
Volgens Frost zou dit een reden zijn waarom vrouwen graag een ‘glowy skin’ hebben: mannen pikken onbewust biologische signalen op die zeggen dat een vrouw vruchtbaar is en daarom zouden mannen vrouwen met een lichte huid ook een stuk aantrekkelijker vinden. Mannen vinden een bleke huid an sich dan ook niet per se mooier, maar ze merken het wel op als iemands huid lichter is dan normaal. Wanneer een vrouw haar huid lichter maakt, geeft ze (onbewust) aan dat ze jong, vrouwelijk, vruchtbaar en beschikbaar is.
Maar naast vruchtbaarheid zou een lichtere huid ook veel vertellen over de gezondheid van een vrouw, zegt gedragsneuroloog Vilayanur Ramachandran. Hij legt uit dat een lichte huid transparanter is en daarmee gezonder zou ogen. Een lichte huid laat minder te raden over; rimpeltjes worden beter zichtbaar en ook zijn pukkels, wallen, vlekjes en andere kwaaltjes een stuk beter te zien op een licht huidje. Zo is de fysieke toestand van de vrouw makkelijker in te schatten. Maar niet alleen kwaaltjes zijn beter te spotten, een transparant huidje maakt het voor een man makkelijker af te lezen zodra een vrouw seksueel geïnteresseerd is. De huid wordt namelijk rood als een vrouw opgewonden is. Een opgelichte huid geeft een hoop prijs en dat maakt de jacht een stuk gemakkelijker. Het oplichten van de huid kan dan ook in je voordeel werken, mits je natuurlijk geen wallen, pukkels, rimpels hebt…
Waar ik in mijn vorige artikel schreef dat vrouwen make-up niet zozeer gebruiken om de man te pleasen, maar om hun identiteit weer te geven, blijkt nu dat de vrouwelijke voorkeur voor een opgelichte huid wel vooral op de man gericht is. Het bleker maken van de huid kan volgens de wetenschap (onbewust) gezien worden als een manier om aan de seksuele verwachtingen van de man te voldoen.
Is de opgelichte huid dus niets meer dan de make-up-variant op het iets-te-korte-rokje? Ik weet het niet. Het enige dat ik wel weet is dat ik zo direct lekker in de zon ga zitten en mijn best ga doen om een paar tintjes donkerder te worden. Want of mannen dat nou aantrekkelijk vinden of niet, ik vind het wél mooi.
Belle
11 september 2016 at 14:19
Voor mijn gevoel (‘gezegend’ met een bleke huid en hoort iedere week wel ‘ben je ziek of zo?’) haal je hier misschien wel 2 producttypen door elkaar? Ik zie zelf de term ‘om op te lichten’ niet als ‘het bleker willen lijken’. Glowy skin is absoluut niet het zelfde als een wit/licht huidje. Glowy gaat daadwerkelijk om meer licht vangen, stralen. Deze producten bevatten dan vaak ook juist (bijna gouden) deeltjes die licht reflecteren (en zijn er voor alle tintjes). Die foundation voor een ‘lovely fair complexion’? Die is er voor mij puur voor om te zorgen dat mijn transparant witte huid meer effen wordt, minder transparant is(!!!!), en minder ziekelijk lijkt…. Oftewel om te zorgen dat mijn ‘fair complexion’ daadwerkelijk ook een beetje ‘lovely’ is. Niet om hem ‘fair’ te maken. Denk ik.