In een tijd waarin gender en machtsverdeling brandend actueel zijn, vooral in de Verenigde Staten, creëerde de Amerikaanse kunstenares Felice House een serie schilderijen waarin ze een van de toonbeelden van Amerikaanse mannelijkheid op zijn kop zet: de cowboy.
Nadat ze van Massachussetts verhuisde naar Austin, Texas, raakte House geïnspireerd door de levendige Western-cultuur aldaar. Maar al snel wist ze de unanieme heldenverering van John Wayne, Clint Eastwood, James Dean en andere Westernhelden naar haar activistische hand te zetten. Als lid van de Women Painting Women gemeenschap, waarbij de vrouw het object en de maker van de kunst is, focuste House zich al vanaf het begin van haar carrière op het creëren van een tegenbeweging voor de passieve positie die vrouwen maar al te vaak innemen in de kunstgeschiedenis. De vrouwen die zij schildert laten zich observeren, maar niet consumeren: zo ook de vele verschillende modellen die gehoor gaven aan de oproep voor haar meest recente serie, Re-Western.
Herziening van stereotypen
In Re-Western portretteerde House moderne Amerikaanse vrouwen in een traditioneel Wilde Westen-décor, als desperados, gun slingers en outlaws, om zo een dialoog op gang te brengen over hoe helden gecreëerd worden. Veel van haar modellen hadden een voorkeur voor de man die ze wilden vervangen: zo ontstonden er portretten van Liakesha Dean, Rebekah Wayne en Virginia Eastwood.
Virginia Banderas (copyright: Felice House).
Was het simpelweg een kwestie van het hoofd van een model over dat van Clint Eastwood plakken en er een paar pistolen bij schilderen? Nee, ontdekte House: haar project vroeg om een complete herziening van het stereotype beeld van de vrouw in de western: als salondame, sexy cowgirl of hulpeloze gijzelaar. Haar modellen merkten dit ook tijdens het poseren in westernkleding, waarbij ze de mannelijke filmsterren imiteerden. Geen wulpse poses of kokette blikken over de schouder, maar een diepe frons, of de stoïcijnse squint zoals die door Clint Eastwood werd geperfectioneerd. De grote afmetingen van de doeken, waardoor ze boven de kijker uittorenen, creëren bovendien een nieuwe machtsdynamiek: volgens House zijn mensen het niet gewend dat vrouwen van dit formaat op ze neerkijken.
Eerbetoon aan donkere en witte vrouwen
Uit de schilderijen straalt een natuurlijkheid, die aanzet tot nadenken over de alomtegenwoordigheid van dit soort beelden in de westerse cultuur, maar tegelijk laat zien hoe makkelijk dit beeld bij te stellen is – deze werken benadrukken de vanzelfsprekendheid van de vrouw in de positie van the good, the bad and the ugly. Ze zouden kunnen doorgaan voor een historisch document, maar vormen tegelijkertijd een eerbetoon aan de donkere en witte vrouwen die steeds net buiten beeld bleven — het Wilde Westen was tenslotte ook veel kleurrijker dan het in de films lijkt.
Liakesha Cooper (copyright: Felice House).
