WORLD+CULT

Kanttekeningen: Aboriginals willen als mensen erkend worden

ANP

In Kanttekeningen zet Winnie vraagtekens bij allerlei culturele fenomenen en krijg je een toelichting aan de hand van verschillende media – van YouTube-filmpjes tot krantenkoppen. Deze keer: de Aboriginals als voorbeeld van hoe kolonisatie nog steeds doorwerkt in de maatschappij.

Deze week waren de leiders van de Aboriginals en Torres Strait Islanders (verder in het artikel Aboriginals genoemd) in Australië drie dagen bijeen bij Uluru. Dit is de beroemde, en voor Aboriginals heilige, rots in het centrum van het land. Dit is bijzonder omdat dit het begin is van een lobby om de Aboriginals nu eindelijk formeel in de grondwet op te nemen.

Bij Australië denk je al snel aan het land waar het vooral prima gaat; ze omarmen immigranten, ze hebben mooie steden, de meest unieke planten en beesten en over het algemeen zijn Australiërs een rijk en welvarend volk. En dat klopt ook, als je uitsluitend naar de niet-originele bevolking van het land kijkt. Maar als je je blik wendt naar de Aboriginals, ziet het plaatje er anders uit. Waarom weten we eigenlijk zo weinig over de oorspronkelijke bewoners van dit land? Waarom heb je, in al die seizoenen van Masterchef Australia bijvoorbeeld, nog nooit een Aboriginal-deelnemer gezien, of nog nooit een verwijzing gehoord naar de tradities en gewoonten van de Aboriginals?

Het lijkt misschien een niche-onderwerp. Toch is de behandeling van oorspronkelijke bewoners van een land is nog steeds een groot probleem in de wereld, en Australië is er een schrijnend voorbeeld van. Daarom deze keer in Kanttekeningen een kleine uitleg van hoe de kolonisatie van een land nog altijd effect heeft op de oorspronkelijke bewoners – en hoe dat kan veranderen.

Over mensen en beesten

Aboriginals hebben veel te verduren gehad van de kolonisten. In eerste instantie leek het nog goed te gaan: het land is zo groot dat beide partijen zich niet veel van elkaar aan trokken. De kolonisten konden niet veel met de binnenlanden waar het voor hen te heet was en ze niet wisten welke gevaren er op de loer lagen, terwijl de oorspronkelijke bevolking zich er zonder moeite doorheen manoeuvreerde. Maar de ziektekiemen die de kolonisten meebrachten (waar zij zelf inmiddels immuun voor waren) zorgden voor veel sterfgevallen onder de Aboriginals.

Onder de kolonisten begon het racisme uiteindelijk welig te tieren; Aboriginals op de meest brute wijze mishandeld en vermoord. Waarom? Aboriginals werden door kolonisten niet als mensen gezien en daarmee werden er aan hen geen menselijke gevoelens toegekend. Het waren beesten die je net zo slecht mocht behandelen als je wilde, op straffe van niets. Bij een conflict werden kolonisten verzocht de rechtbank niet lastig te vallen met een zaak als het Aboriginals betrof: zij hadden niet de intellectuele vermogens om in de rechtszaal te verschijnen. In plaats daarvan mocht je als kolonist de Aboriginal in kwestie bestraffen op een ‘gepaste wijze’. Pas in 1838 werd er voor het eerst een rechtszaak gevoerd tegen een witte kolonisten die Aboriginals hadden vermoord. Dit klinkt misschien als iets uit een ver verleden, maar één rechtszaak betekent natuurlijk niet dat het moorden stopte, hooguit dat men er iets voorzichtiger mee werd. Tot 1967 werden Aboriginals zelfs niet meegeteld bij Australische volkstellingen: ze werden namelijk niet als mensen gezien.

 

Bron: Creativespritits.info

Ter beschikking van de staat

In Nederland kun je, onder bijzondere omstandigheden, ter beschikking van de staat gesteld worden. Vaak betekent dit dat je in een gesloten inrichting wordt geplaatst, omdat je een gevaar vormt voor de samenleving. In Australië vielen Aboriginals onder bezit van de staat. Dat hield ook in dat ze niet werden erkend als ouders van hun eigen kinderen; ze waren immers geen mensen, dus konden ze ook geen mensenkinderen hebben. Hierdoor kon de overheid de kinderen weghalen bij hun ouders zonder dat ze iemand daarvoor een uitleg verschuldigd was. Dit leidde tot wat ook wel bekend staat als de ‘gestolen generaties’:

Het was een sterk staaltje ‘wij weten wel wat goed voor je is’ waarmee dit werd vergoeilijkt: de kinderen zouden op deze manier uit de armoede worden getild en beter functioneren in de gemeenschap. Daarbij werd gezegd dat de ouders hun ‘ouderschap snel weer zouden vergeten’, omdat het tenslotte slechts ‘wilde junglewezens’ waren. De witte bevolking geloofde oprecht dat inheemse volken geen menselijke emoties voelden.

Excuses

In de jaren ’90 werd een nationaal onderzoek naar de ‘gestolen generaties’ gepresenteerd (Bringing Them Home-rapport). Hierin werd de geschiedenis gereconstrueerd. De conclusie: de oorspronkelijke bewoners van Australië hebben een grove schending van hun mensenrechten te lijden gehad en de verwijdering van kinderen uit gezinnen was genocide (met het doel de Aboriginal bevolking te doen verdwijnen). Een jaar later werd op dezelfde dag National Sorry Day ingevoerd, dat sindsdien ieder jaar op 26 mei plaatsvindt. De dag is bedoeld ter herinnering en herdenking aan de mishandeling van de Aboriginalbevolking van Australië. Een formeel excuus van de regering volgde pas recent:

De bijeenkomst

De bijeenkomst van deze week is bijzonder, omdat hij maar één keer per generatie plaatsvindt. Bovendien gaat de bijeenkomst dit keer specifiek over de opname van de Aboriginals en Torres Strait Islanders in de grondwet. Dit is niet alleen een een zinnetje dat moet worden toegevoegd, maar er moet ook een heel scala aan problemen worden aangepakt. Uit een rapport van dit jaar (Closing The Gapblijkt bijvoorbeeld dat de Aboriginals een lagere levensverwachting hebben, lager opgeleid zijn, minder geletterd (en gecijferd) en vaker werkeloos zijn.

Kindsterfte in Australië per staat. Bron: Closing the Gap

Werkeloosheid in Australië naar afgelegenheid (waarbij ‘indigenous’ op de oorspronkelijke bewoners slaat).

Bron: Closing the Gap

Om de achterstand van de Aboriginalbevolking op te lossen, moet wel eerst erkend worden waar die problemen vandaan komen: uit onderdrukking. Nu dat gebeurt, kan naar de toekomst gekeken worden. Aboriginals zetten met deze bijeenkomst aan tot erkenning in de grondwet. Als dat gebeurt, moet hun positie gezien en gehoord worden in het publieke en politieke debat. Dat betekent dat de regering meer moet gaan doen dan een luisterend oor bieden. Ze moet de Aboriginals actief gaan betrekken door hen bijvoorbeeld deel uit te laten maken van politieke partijen (er zijn op dit moment zelden Aboriginals actief in het parlement). Dit voorbeeld laat zien hoe belangrijk erkenning is na een periode van onderdrukking. Want pas als duidelijk is waar problemen (zoals laaggeletterdheid en lage levensverwachting) vandaan komen, kun je beginnen met oplossen.

Click to comment

Leave a Reply

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

VERS

We do not believe in the world empowering women.

We believe in women empowering the world!

Journalist, activist, game-changing artist, mind-body scientist, international solidarist?

Join the tribe

Copyright © 2020 Vileine

To Top