Wat betekent Keti Koti voor jou?
‘Als je mij een paar jaar geleden had verteld dat ik elk jaar in traditionele Surinaamse klederdracht door Amsterdam zou lopen tijdens de optocht, dan had ik je voor gek verklaard. Een jaar of zes geleden leefde Ketikoti voor mij niet. Ik dacht altijd dat het slavernijverleden te lang geleden was. Maar op een gegeven moment is er een ‘zwart bewustzijn’ bij mij ontstaan waardoor ik me in het festival ben gaan verdiepen. Ik voelde daardoor meer verbondenheid met m’n Surinaamse achtergrond. Ik was me altijd bewust van die achtergrond maar voelde er nooit zoveel bij – ik ben namelijk in Nederland geboren en opgegroeid. Sinds zes jaar herdenk en vier ik bewust op 1 juli.
De laatste jaren hoor je ook een ander geluid, niet iedereen wilt Keti Koti meer vieren. Want waarom zou onze vrijheid moeten worden gevierd, als die in de eerste plaats nooit had mogen worden afgenomen? Ik snap dat wel, al denk ik dat het toch belangrijk is om te blijven vieren en herdenken, dat gaat voor mij hand in hand. Je moet je bewust zijn van waar we als volk nu staan, ook al is dit niet altijd positief. Daarnaast eren we tijdens Ketikoti de tot slaaf gemaakte mensen. Daarmee zorg je dat het bewustzijn van het slavernijverleden in leven blijft. In Nederland moeten we nog zoveel leren en begrijpen van onze geschiedenis.’
Jij bent dit jaar het gezicht van het Keti Koti festival, wat is jouw beste herinnering aan Ketikoti?
‘Nou, ik was dit jaar het gezicht van het Keti Koti festival van het Afrika Museum in Berg en Dal. Ik hostte een talkshow over black hair samen met bezoekers van het festival. Doordat bezoekers van tevoren niet wisten dat ze zouden deelnemen aan het panel was er ruimte voor allerlei perspectieven, ook van witte mensen. Elke keer als ik het over dit onderwerp heb, merk ik hoe bereidwillig mensen zijn om te praten. En hoe belangrijk ze dit onderwerp vinden, het leeft onder zowel zwarte als witte deelnemers.
Mijn fijnste herinnering heb ik aan de Bigi Spikri optochten, die ik loop met mijn broer. Hij loopt al veel langer mee maar sinds een aantal jaar doe ik dit dus ook. Later komt de rest van de familie er ook bij. Dat samenkomen is zo waardevol.’
©Janice Deul – Keti Koti festival Afrika Museum
Heb jij nog tips?
‘De optocht. Maar ga vooral naar het Oosterpark, loop rond en laat alles op je inwerken. Het doel van het festival in Amsterdam is samen herdenken. Het is echt niet alleen een festival voor nakomelingen van de tot slaaf gemaakte mensen. Ketikoti moet een nationale gebeurtenis worden waar we met zijn allen bij stilstaan. Slavernij is namelijk een zwarte bladzijde waar we nog te weinig over horen, maar we moeten ons wel samen in die geschiedenis verdiepen. Ook de vrijheid vieren we die dag samen, want we zijn allemaal Nederlanders. Ik vind het mooi als het festival een veelkleurige happening wordt.’
Het Keti Koti festival begint 1 juli met een herdenking om 13.00 uur. Daarna kun je de hele middag en avond door het Oosterpark lopen, naar muziek luisteren en eten. Ook zijn er lezingen van onder andere Black Archives.
