Share

Tweet

Share

Share

Email

Comments

Onderschat nooit de kracht van een girlgang. In de jaren ’90 schreeuwden vijf Britse chicks overal ‘girlpower!’ en nu nog hebben de Spice Girls een bijzonder plekje in het hart van talloze vrouwen. Zoals deze girlgang die al eeuwen bestaat en zich zowel binnen als buiten haar gemeenschap emancipeert: de Romavrouwen van E-Romnja uit Roemenië.

Deze vrouwen worden niet alleen gediscrimineerd omdat ze Roma zijn, maar ook binnen hun gemeenschap. Omdat ze vrouw zijn.

De feministische Romavrouwen van E-Romnja emanciperen zowel de positie van hun hele volk als hun eigen rol daarbinnen.

Het Nederlandse internationale vrouwenfonds Mama Cash steunt hen en ruim honderd andere feministische groepen ter wereld, en deelt belangrijke verhalen van hun te vaak ongehoorde stemmen. 

Via Mama Cash kun je op de hoogte blijven van de opmerkelijke en bewonderingswaardige strijd van de Romavrouwen.

Van onderdrukking naar leiderschap

Zo hebben de vrouwen van E-Romnja de burgermeester laten tekenen voor betere voorzieningen in hun buurt. En met succes: in de wijk van E-Romnja leader of the girlgang Aldeza zijn de straten verhard en is de riolering verbeterd. Het succes moedigde de vrouwen aan om de volgende stap te zetten: ze zijn nu op zoek naar een ontmoetingsruimte en blijven doorgaan met hun plannen en acties. Dankzij E-Romnja worden Romavrouwen nu gezien en erkend als gemeenschapsleiders, die zich inzetten voor het welzijn van de hele gemeenschap.

E-Romnja is een echte girlgang: door als Roemeense Romavrouwen hun krachten te bundelen komen ze niet alleen op voor elkaars problemen maar ook voor die van hun hele gemeenschap, en bouwen ze aan een betere toekomst. Ze vechten voor de rechten van hun volk dat zich verzet tegen discriminatie en onderdrukking, en dat te maken krijgt met bewuste uitsluiting. E-Romnja komt ook steeds weer op voor de rechten, stemmen en de positie van vrouwen in de Romagemeenschappen zelf. Want helaas slaan de onder druk gezette machtsverhoudingen door in deze minderheidsgroep waarin vrouwen een vaak traditionele rol worden geacht te vervullen. Emancipatiestrijd op àlle fronten dus.

Opgejaagd en buitengesloten

Roma, van oudsher een nomadenvolk dat zeer hecht aan de vrijheid om hun eigen cultuur en tradities te kunnen bewaken, is nu de grootste etnische minderheid in Europa. Overal waar ze de afgelopen eeuwen neerstreken, werden ze opgejaagd door discriminatie. Een onderbelicht aspect van de Tweede Wereldoorlog is bijvoorbeeld dat er toen 200.000 Roma zijn vermoord door de Nazi’s. Maar ook in het hedendaagse Europa worden de Roma in veel landen structureel afgesloten van basale infrastructurele en sociale voorzieningen. Veel huizen in de wijken waar E-Romnja activisten opgroeiden, zijn nooit aangesloten op het riool en elektriciteitsnet.

Vrijgevochten vrouwen smeden vrede

De leden van de activistische groep dragen t-shirts met ‘Roma Feminism.’ Om deze vrouwen kan men niet heen.
Romavrouw en oprichter van E-Romnja Carmen Gheorge uit Roemenië promoveerde in de politieke wetenschappen en bundelde haar krachten met andere Romavrouwen. Om de week komen vrouwen uit de gemeenschap samen. Ze praten over de uitdagingen waar ze voor staan en wat men er collectief aan kan doen. In enkele jaren bouwden ze een veerkrachtig netwerk op van vrouwen die het voortouw nemen en zo zaken weten te regelen voor hun gemeenschap. Van praktische infrastructuur tot politieke rechten, en ook het recht op zelfbeschikking. Want een aantal jaar geleden lanceerde E-Romnja zelfs een succesvolle protestcampagne nadat verschillende politici voorstellen deden voor gedwongen sterilisatie van Romavrouwen.

Door samen prioriteiten te stellen, steun binnen de gemeenschap te vergaren en te lobbyen hebben ze het ook voor elkaar gekregen dat de hoofdstraten in hun wijk werden geasfalteerd, de overlast van wilde honden werd aangepakt en nieuwe waterpompen werden geïnstalleerd. Niet alleen maken ze hiermee de individuele levens beter van mensen die nu twee keer beter toegang hebben tot schoon drinkwater, die eindelijk de deur uit durven zonder voor honden te hoeven vrezen en alle kinderen die nu niet meer gepest worden op school omdat ze over verharde wegen en dus zonder vieze kleren in de klas komen. Al deze emanciperende acties samen vormen ook nog eens een vuist tegen de achterstandspositie van de Roma zèlf.

Intersectionele feministen bij Romavrouwen

Bijzonder is het dat deze vrouwen ultiem leiderschap tonen voor hun hele Romagemeenschap door zich in te spannen voor collectieve rechten, en tegelijkertijd succesvol kritisch te zijn op de positie van vrouwen binnen hun eigen gemeenschap.
Wilde honden en onverharde wegen zijn misschien niet het eerste dat in je opkomt als je denkt aan de rechten van vrouwen. Maar solidariteit tonen, je stem verheffen en politiek actief worden zijn alles waar emancipatie om draait. “Romavrouwen zijn niet machteloos. Ze hebben ook geen laag zelfbeeld. Er wordt hun simpelweg nooit gevraagd wat ze willen en hoe ze de dingen zien”, aldus oprichter Carmen. In het Roemeense Mizil waren hun acties buitengewoon effectief. Toen een nieuwe burgemeester werd gekozen, was een van de eerste bezoeken dat hij bracht die aan de Romavrouwengroep. De mannen in de wijk waren stomverbaasd toen ze zich realiseerden dat de burgemeester niet met hen kwam praten, maar met hun vrouwen en dochters.

Het is vanuit intersectioneel feministisch perspectief onmogelijk om iets anders dan bewondering te hebben voor de Romavrouwen die hun hele volk proberen te emanciperen onder druk van racisme, klasse-discriminatie en seksisme. En het is hard nodig dat deze vrouwen dit kunnen blijven doen. De volgende stap voor E-Romnja is een eigen vergaderruimte want zoals inmiddels duidelijk moge zijn hebben deze vrouwen nogal wat serieuze zaken te doen.

Symbolische invechters

Inspirerend is ook het grotere verhaal wat de emancipatiestrijd van deze groep vertelt. Romavrouwen zijn de verwezenlijking van de ‘invechtmythe’ die de neoliberale droom vertelt, nu zo populair in heel Europa. Invechten is onmogelijk wanneer je door je landgenoten en politieke leiders als minder mens wordt beschouwd; machtsverhoudingen bepalen elke emancipatiestrijd en zéker deze. Juist daarom is het zo bijzonder dat de Romavrouwen zich aan elk niveau van onderdrukking weten te ontworstelen, en zo hun hele gemeenschap omhoogtillen. Daarom verdienen ze onze steun. Niet uit medelijden maar omdat ze ons inspireren in hoe ver je kunt komen als je vecht de rechten van je lotgenoten en hele volk en toch ook interne kritiek te blijven uiten; om je thuis te kunnen voelen binnen èn buiten je eigen vertrouwde plek.

Meer zien van E-Romnja?

Via Mama Cash kun je met een donatie aan E-Romnja je steun laten zien èn niets missen van hun inspirerende projecten.

Mama Cash steunt op allerlei manieren deze groep stoere vrouwen in Roemenië en de bizarre schrijnende problemen waar ze van alle kanten mee te maken krijgen, maar nooit onder gebukt gaan.

Mama Cash zorgt er óók voor dat dit soort belangrijke stemmen gehoord worden, van ruim honderd vrouwengroepen overal ter wereld en houdt jou daarvan op de hoogte.

 

Vileine steunt deze groep activisten via het internationale vrouwenfonds Mama Cash. Doe je mee? Doneer nu!

Dit was een artikel van Vileine & Friends. Vileine & Friends zijn redactioneel onafhankelijke activiteiten van Vileine waar onze partners voor betalen. Culturele en maatschappelijke organisaties wiens doelstellingen aansluiten bij Vileine’s Manifest worden soms vaste vrienden, wiens verhalen we graag zelf selecteren en vertellen. Ook helpen Vileine & Friends elkaar bij evenementen, communicatie en inhoudelijke invulling, om zo elkaars maatschappelijke impact te vergroten.