WORLD+CULT

Machoman: stripheldinnen hoeven geen stalen korset

Een wekelijkse column over hoe een ‘machoman’, die uitsmijter, anti-fascist en vechtsportinstructeur is, ook een feminist kan zijn. Aan de hand van voorbeelden uit het leven aan de deur van een club, op de mat van een dojo en het leven op de barricades probeert hij te laten zien dat je als ‘machoman’ constant geconfronteerd wordt met seksisme en dat het nogal wat voeten in aarde heeft wanneer je jezelf openlijk neerzet als feminist.

Als ik als portier werk bij een club ben ik blij dat ik een kogelwerend vest draag. Daarbij draag ik ook nog snijwerende handschoenen, een dikke broek, een stevige jas en lompe schoenen. Dat betekent dat ik tegen een stootje kan. Ik kan rollebollen op straat en klappen opvangen met mijn vest zonder al te veel schade op te lopen. Ook ben ik beschermd tegen de elementen. En dat is alleen maar mijn portiersuitrusting! Als ik voor Defensie dingen doe, heb ik een helm op, een veel zwaarder scherfvest en allerlei plastic opzetstukken voor knie- en elleboogbescherming. Soms zelfs een veiligheidsbril, zodat ik mijn ogen niet kwijtraak en handschoenen met harde stukjes om mijn vingers te beschermen.

Logische maatregelen die iedere vechter, soldaat of oorlogsgeschiedenisnerd weet. Zelfs ouders met kinderen die voor het eerst willen skaten weten dit. Je hebt bescherming nodig. Simpel. Toch vindt Hollywood het altijd erg moeilijk als je met hetzelfde principe komt als het gaat om een vrouwelijke hoofdrolspeler in actiefilms. Dan wordt in ene keer de stalen bikini uit de kast getrokken. Blote armen, blote buiken, blote benen en een blote hals met diep decolleté. Zo moeten vrouwen zich redden in fantasy- en superheldenfilms, computerspellen en tv-series.
Binnenkort komt de film Wonder Woman uit. Het is een film die onderdeel is van de DC Universe-filmserie, waar bijvoorbeeld Batman vs Superman: Dawn of Justice en Suicide Squad deel van uit maken. En net als figuren als Batman en Robin is Wonder Woman verzonnen door DC in de eerste helft van de 20e eeuw en een sterk merk van de uitgeverij met eigen comics, films en televisieseries.

Wonder Woman rent rond in een stalen badpak, heeft een kroon in haar haar, is zo sterk als een beer en komt van een eiland waar alleen maar vrouwen wonen en (dus) de dienst uitmaken. Een vage connectie met allerlei Griekse en Noorse mythes is dan ook geen verrassing: Wonder Woman is een Amazone. Jarenlang kon de moderne mens Wonder Woman en haar badpak negeren. Oubollig en over de datum, niet van deze tijd: geen reden om moeilijk over te doen. Maar bij een herlancering van Wonder Woman door DC Films vorig jaar spitsten mijn oortjes echter. Hoe zouden ze dit gaan aanpakken? Als actrice werd gekozen voor het fotomodel en ex-miss Israël Gal Gadot. Gadot staat er om bekend niet op haar mondje gevallen te zijn en haar potje Krav Maga te kunnen. Zij gaf aan dat Wonder Woman een sterk persoon zal zijn in een wereld gedomineerd door sterke figuren als Batman, Superman, The Flash, Green Arrow, Aquaman en nog veel meer andere mannelijke helden.

Iets meer kleren

Het klonk allemaal goed… tot de eerste beelden naar buiten kwamen. Wonder Woman anno 2016 heeft nog steeds een stalen badpak aan! Maar nu met stalen rokje als upgrade. Blote schouders, blote armen en blote benen. Wonder Woman moet wel heel goed kunnen vechten om het in zo’n outfit te kunnen overleven. Had DC echt niet kunnen bedenken dat ze iets meer kleren aan mocht doen? Iets meer bescherming tegen superlasers en rondvliegend puin? Blijkbaar niet. Met voorbeelden als Captain Phasma uit StarWars: The Force Awakens en Game of Thrones’ Brienne of Tarth had DC kunnen zien dat er ook andere manieren zijn om sterke vrouwen neer te zetten in functioneel harnas. Maar DC dacht aan de mannen. Bloot, bloter en blootst. Halfnaakte Harley Quinn, gespeeld door Margot Robbie in Suicide Squad was al niets meer dan eye candy en nu is Wonder Woman het paradepaardje voor DC om mannen aan zich te binden – want met de scripts gaan ze het niet redden.

Nou is al dit nerdgelul niet voor niets, want ik had dit net zo goed kunnen schrijven voor een geek blog, maar wat gebeurde er vorige week nou ineens? De Verenigde Naties gingen zich er mee bemoeien en dit keer niet op een positieve manier. Nee, de VN riep Wonder Woman uit tot vrouwelijk voorbeeld van het komende jaar voor alle meisjes en vrouwen in de wereld die wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken. En dat leidde uiteraard tot een storm aan kritiek. Bij de officiële persconferentie over Wonder Womans aanstelling als ambassadrice stonden vrouwelijke VN-medewerkers met protestborden op de achtergrond en de volgende dag was er een storm aan kritiek via columns, commentaren en opiniestukken. Wonder Woman als voorbeeld van female empowerment viel niet in goede aarde. Hoe kan een fantasiefiguur met bovennatuurlijke krachten die rond rent in bikini een voorbeeld zijn voor meisjes die gedwongen werken in de prostitutie, of voor meiden die op hun dertiende uitgehuwelijkt worden aan een kerel van veertig? “Wauw, ik zou willen dat ik ook zo was!” hoor je de meisjes in Calcutta al zeggen als zij weer beginnen aan een 18-urige werkdag in de kledingfabriek.

Sterke rolmodellen in het echte leven

Wie heeft dit bedacht? De film is nog niet eens uit en wordt waarschijnlijk wereldwijd een flop, net als de andere DCU-films, en bovendien: ze rent rond in een stalen bikini!! Zijn er niet genoeg andere voorbeelden van sterke vrouwen, fictief en in het echte leven, die een veel beter rolmodel zijn? Malala Yousafzai bijvoorbeeld? Of Hillary Clinton? Michelle Obama? Een miljoen andere vrouwen? Oprah Winfrey voor mijn part? Waarom is dit zo moeilijk? Wie heeft de belofte gekregen dat hij mag delen in de winst van DC in ruil voor deze ontspoorde trein van een project? En als ze dan zo nodig een sterke, eigengereide stripheldin willen inzetten, weet ik er ook nog één die binnenkort haar eigen film krijgt: Captain Marvel, een superheld die niet halfnaakt rondvliegt en de baas is over bijvoorbeeld Captain America en de Avengers.

Maar een echte vrouwelijke stripheld is er ook; en ze heet Madaya Mom. Zij is een werkelijk bestaande vrouw die vanuit de stad Madaya in Syrië verslag doet voor de Amerikaanse nieuwszender ABC over haar leven in oorlogstijd. Hoe zij, samen met haar man, haar vijf kinderen verzorgd, eten geeft en bezig houdt, terwijl er om hen heen bommen vallen en mensen sterven. Hoe zij teleurgesteld naar het nieuws kijkt over een VN-bijeenkomst en merkt dat Syrië niet eens genoemd wordt. Of dat ze, als ze ‘s ochtends opstaan, muntthee drinken om een hongergevoel tegen te gaan. Terwijl ze de week daarna ziek worden van VN-voedsel uit blik dat niet goed valt bij mensen die al tijden geen normaal eten meer hebben gehad.

Marvel-tekenaar Dalibor Tajajić tekende samen met journalisten van ABC een graphic novel dat eer doet aan de verslagen van Madaya Mom. Madaya is een stad waar journalisten niet mogen komen en waar dus geen beelden van bestaan, maar dankzij superheld Madaya Mom en de tekenaars weten we precies wat daar gebeurd. En weten we ook dat Madaya Mom een daadwerkelijke held is, een vrouw om tegen op te kijken. Herkenbaar voor vrouwen in andere landen die in misère leven; niet in bikini en zeker niet als marketingtool om mannen aan het consumeren te krijgen: echte female empowerment in de vorm van een moeder in oorlogsgebied.

Click to comment

Leave a Reply

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

VERS

We do not believe in the world empowering women.

We believe in women empowering the world!

Journalist, activist, game-changing artist, mind-body scientist, international solidarist?

Join the tribe

Copyright © 2020 Vileine

To Top