Hoe heet het?
Just Kids door Patti Smith
Waar en wanneer?
Amerika, 2010
Waar kan je de auteur van kennen?
Patti Smith wordt ook wel de godmother of punk genoemd. In 1975 brak ze door met het nu-legendarische album Horses. Naast muzikant is ze echter ook een begenadigd schrijver, dichter en visueel artiest. Ze heeft daarnaast een passie voor detectiveromans en koffie en maakt graag pilgrimages naar de graven van haar dode helden. Ze tourt nog steeds.
Waar gaat het over?
Just Kids is Patti’s autobiografische verhaal over hoe ze, 21 jaar oud, eind jaren 60 naar New York ging, zonder geld of bezittingen, met de droom om kunstenaar te worden:
“No-one expected me. Everything awaited me.”
Op haar eerste dag in New York ontmoette ze de jonge Robert Mapplethorpe; de twee werden onafscheidelijk, groeiden samen op en ontwikkelden zich zowel alleen als samen tot kunstenaars. Robert worstelde met het verkennen van zijn gay identiteit en het stel bleef niet samen, maar tot Roberts overlijden aan AIDS in 1989 bleven ze close. Just Kids is Patti’s lofzang aan haar geliefde en beste vriend, maar het is nog veel meer dan dat. Het boek is een ode aan jeugd, kunst en het allerbelangrijkste: aan een tijdsgeest en een New York dat niet meer bestaat.
Waarom moet je dit boek toch echt lezen?
Just Kids is een lyrisch en tegelijk teder boek. Patti kijkt met compassie terug op haar eigen verhaal, haar jongere zelf en beschrijft haar coming-of-age in het mythische New York van de jaren 70 met zoveel passie en detail dat de stad tot leven lijkt te komen. Energie – de energie van jong zijn, van dingen en kunst willen creeëren – spat van de pagina’s af. Legendarische plekken die allang niet meer bestaan, herrijzen in je brein. Zoals Max’s Kansas City, de club waar Andy Warhol en zijn drag queens met de scepter zwaaien en waar Patti later haar eerste optreden heeft. Of het Chelsea Hotel, waar schrijvers en artiesten van Dylan Thomas tot Bob Dylan woonden en waar Patti haar mentoren Allen Ginsberg en William Burroughs, schrijvers van de Beat Generation, ontmoet.
Just Kids is tegelijkertijd larger than life en een intiem portret van twee mensen. Patti onderhoudt Robert door lange dagen te werken in een boekhandel, terwijl hij kunst maakt. Ze hebben zo weinig geld dat ze vaak moeten kiezen tussen eten of art supplies kopen. Ze gaan samen naar musea, maar hebben te weinig geld voor twee tickets: één van de twee gaat naar binnen en beschrijft de expositie vervolgens in detail aan de ander. Kunst en inspiratie is voor hen het allerbelangrijkste; alles om zich heen gebruiken ze en transformeren ze tot kunstwerken, zowel visueel (Robert, die later zeer bekend werd met zijn Polaroid-tentoonstellingen en destijds shockerende beelden van de gay SM-scene) als poëtisch (Patti’s gedichten vormden later de basis voor haar songs).
Wat moet je weten als je dit boek toch niet wilt lezen?
Just Kids gaat over transformatie. De transformatie van ‘kind’ tot ‘volwassene’. Van dromer tot kunstenaar. Van regulier object tot onderdeel van een kunstwerk:
“Robert infused objects, whether for art or life, with his creative impulse, his sacred sexual power.”
Kunst lijkt in Patti’s wereld bijna mystiek: alchemie. Alles – LSD, rozenkransen, gay porn, gedachten, dromen, kortom het leven zelf – kan opgenomen worden in kunst en door creativiteit getransformeerd worden tot meer dan de som van die delen. Zolang dat maar wordt gedaan met respect en integriteit. Zo is Patti – in tegenstelling tot Robert – geen fan van Andy Warhol en het wat lege consumentisme waar hij voor staat:
“I preferred an artist who transformed his time, not mirrored it.”
In Just Kids zie je de eerste stappen van een artieste die in haar leven precies dat zou gaan doen:
“But secretly I knew I had been transformed, moved by the revelation that human beings create art, that to be an artist was to see what others could not.”
Kant-en-klare quote voor op feestjes en partijen:
“We were walking toward the fountain, the epicenter of activity, when an older couple stopped and openly observed us. Robert enjoyed being noticed, and he affectionately squeezed my hand.
“oh, take their picture,” said the woman to her bemused husband, “I think they’re artists.”
“Oh, go on,” he shrugged. “They’re just kids.”
Pingback: Instant Classic: Generation Loss – Vileine.com
Pingback: Instant Classic: Girl in a band – Vileine.com