Afgelopen week werd een audio-fragment publiek gemaakt, waarop te horen is hoe Donald Trump opschept tegen een giechelende mannelijke journalist over hoe hij regelmatig vrouwen aanrandt en ermee wegkomt. Verscheidene Republikeinen reageerden gechokt op deze uitspraken van hun presidentskandidaat. Sommigen trokken officieel hun steun in voor Trump, met telkens vergelijkbare argumenten: “Ik heb een dochter, een vrouw en zusters. Daarom kan ik dit soort uitspraken niet goedkeuren.”
De onderliggende patriarchale boodschap stoort mij. Deze “head of the households” kunnen niet toestaan dat mannen zo praten over de vrouwen die onder hun bescherming vallen. Vrouwen zonder zulke ‘sterke mannen’ in hun omgeving hebben blijkbaar gewoon pech. En vrijgezelle mannen wiens moeder is overleden en die alleen zoons en broers hebben, hoeven blijkbaar in het geheel niet geschokt te zijn over aanrandingsgrapjes.
Lauwe protesten
Die lauwe protesten benoemen niet eens waar het echt om gaat, i.e. vrouwen zijn mensen en mensen als objecten behandelen is onethisch en ronduit problematisch voor iemand die leider van de V.S. wil zijn. Maar daarnaast komen de protesten ook veel te plots op mij over om niet strategisch te zijn. Donald Trump heeft al veel vaker misogyne opmerkingen gemaakt, bijvoorbeeld toen hij op de radio deelde hoe hij zonder aankondiging binnenliep in de kleedkamer van deelnemers aan de Miss Universe-schoonheidswedstrijd. En dan hebben we het nog niet over de keren dat hij zijn eigen dochter seksualiseerde. Of, recenter, toen hij impliceerde dat een interviewer die hem kritische vragen stelde, raar deed tegen hem omdat ze ongesteld was. Dus vanwaar die verbazing?
Nee, de verontwaardiging van deze Republikeinen over Trumps uitspraken doet mij net iets te politiek opportunistisch aan. Dezelfde politici die hun steun voor Trump afgelopen week introkken, hebben bijvoorbeeld een geschiedenis van het tegenhouden van beleid voor gelijke betaling voor man en vrouw, en het steunen van schaamteloze anti-abortuscampagnes. (Sommigen noemen het ‘pro-life’, maar een vleesetend, pistoolbezittend persoon die voor de doodstraf is, erken ik niet als pro-leven.) Veel van hen zijn stiekem nooit blij geweest met Trump als kandidaat. Dit is een laatste wanhoopspoging om een andere kandidaat in zijn plaats te krijgen, bijvoorbeeld Mike Pence.
Semi-steun
Het is een semi-steun die ik in Nederland ook regelmatig heb meegemaakt. Tijdens de vluchtelingencrisis afgelopen zomer bijvoorbeeld, waren het niet zelden juist tietengrappenmakers die riepen dat wij geen moslims kunnen toelaten in dit land omdat dit tegen de Nederlandse waarden van gendergelijkheid ingaat. Zo herinneren de meesten van ons nog wel de protesten van PVV-aanhangers tegen vluchtelingen uit Syrië afgelopen januari. De kreten begonnen met “Vluchtelingen ja, rapefugees nee,” refererend aan de massa-aanranding in Keulen van begin dit jaar. Maar toen vrouwelijke tegenprotesteerders het inherent racisme van die term betoogden, reageerden onze blanke beschermers al snel met “Daar moet een piemel in” en “Misschien wil jij verkracht worden.” Zoals Meredith Greer hierover al eerder opmerkte op Vileine: “Dit publieke debat over de veiligheid van vrouwen heeft weinig te maken met feminisme.”
Begrijp me niet verkeerd, ik was geschokt door de voorvallen tijdens Nieuwjaar in Keulen en andere plaatsen. Persoonlijk ben ik er voor om vluchtelingen, en elke andere immigrant, direct het land uit te zetten na een misdaad, inclusief en niet in de laatste plaats na aanranding en verkrachting. Amerika is één van de vele landen dat zo’n immigratiebeleid toepast. Als Permanent Resident kan ik over een paar jaar Amerikaans burgerschap aanvragen, maar die mogelijkheid zou worden ingetrokken als ik ondertussen een misdaad zou begaan. Ik vind dat terecht. Mijn uitspraken dat aanrandende immigranten uitgezet moeten worden, leverde mij echter van sommige Nederlandse feministen (m/v) kritiek op: dit zou de buitenlandse man te veel stigmatiseren. Nou vind ik dat een onlogisch argument. Stigmatiseren betekent iemand ten onrechte een slechte reputatie bezorgen. Uitzetten voor misdaden gebeurt nadat je een feit hebt gepleegd; ik noem dat mensen verantwoordelijk houden voor hun daden. Maar dat ik iemands argument onlogisch vind, maakt nog niet dat ik verwensingen van verkrachting ga roepen.
Anderen met respect behandelen
Desalniettemin doet de vergoelijkende houding van sommige Nederlanders me denken aan die zwakke meiden die hun porno-kijkende vriendjes excuseren nadat ze ruzie hebben geschopt in het openbaar. “Hij heeft het moeilijk gehad vroeger,” “Hij gaat door een zware periode heen momenteel en heeft mijn steun nu extra nodig,” “Hij is deze omgeving gewoon niet zo gewend.” Kan allemaal best zijn, maar jouw frustraties op andere, onschuldige mensen uiten is gewoon nooit ok. Mijn houding op individueel alswel op macroniveau is simpel: je bent welkom en wordt geaccepteerd, ongeacht jouw verleden of je afkomst, maar je moet anderen gewoon met respect behandelen. In mijn ervaring zijn progressieven vaak voor emancipatie en vrouwenrechten. Maar zodra vrouwen-issues gaan raken aan die van klasse, etnische afkomst, en religie, raken sommigen van hen in paniek en denken ze dat ze moeten kiezen. Blijkbaar is het concept dat mensen zowel slachtoffers als daders kunnen zijn van discriminatie, niet voor iedereen makkelijk hanteerbaar. Maar het ene kwaad rechtvaardigt het andere niet. Je kunt, en moet, tegen racisme zijn en tegelijkertijd tegen misogynie en homohaat.
Daar zit je dan, als feminist. Met aan de ene kant mannen die die gendergelijkheid alleen dan prioriteit noemen als het hun verborgen agenda uitkomt, en aan de andere kant diegenen die oprecht geloven in seksegelijkwaardigheid maar de weg kwijtraken als het intersectionalistisch wordt. Ergens zijn er ook betrouwbare mannelijke medestanders, en als je die weet te onderscheiden heb je er er een heleboel aan. Maar de onbetrouwbare steun van huichelachtige of irrationele mannen is vaak meer last dan hulp. Ik heb het al eens eerder gezegd: een sterke man is niet seksistisch. Nooit. Niet wanneer hij nerveus is in een sociale setting waar het even makkelijk scoren zou zijn, niet wanneer hij net is afgewezen en dat stiekem best pijn doet, en ook niet door passief anderen hun gang te laten gaan in hun seksistisch gedrag. Voor de jongetjes die dat teveel gevraagd vinden: blijf lekker thuis. Achter je laptop die, toegegeven, een stuk minder van je vraagt dan ik. Maar kom niet bij me dwepen met je schijnsteun.
